اینجا خیابان شانزهلیزه یا هاید پارک لندن نیست. باغ وحش حیوانات هم نیست. کافی است عصر روز تعطیل در یکی از خیابانهای معروف شمال تهران پشت چراغ قرمز گیر کنی. کم کم متوجه میشوی که تو جزو معدود افرادی هستی که جای یک سگ «گوگولی مگولی» با موی پریشان و به اصطلاح از آن اشمیتزهای مو بلند در کنارت خالی است.
فارس: پارک... در ایرانشهر یکی از پاتوقهاست. با غروب خورشید سر و کله آنهایی که سگهایشان را برای هواخوری میآورند پیدا میشود. یکی از مدل موی جدید برای «پاپی» کوچولویش میگوید. دیگری، از اینکه «پا کوتاه» علاقهای به خوردن پای مرغ پخته نشان نمیدهد و عاشق استیک است.
جوان 22 سالهای سگ قهوهای رنگ را در آغوش گرفته و مدام از نحوه غذا خوردنش صحبت میکند.
او میگوید آرایشگر است و 2 شیفت کار میکند و ماهانه حدود 2 میلیون تومان درآمد دارد.
بهزاد خاطرنشان میکند که «ببری» فقط گوشت و فیله پخته میخورد و ماهانه بیش از یک میلیون تومان برای این سگ هزینه میکند.
او در پاسخ به اینکه حیف نیست برای این حیوان این قدر هزینه میکنی میگوید: ببری ارزش بیش از اینها را دارد. این حیوان خیلی با وفاست و توی این دوره زمانه بهترین دوست، سگ است چون بیکلک است و همیشه به حرفهایم گوش میدهد.
کلینیک دامپزشکی دانشگاه تهران مقصد بعدی ماست.
اینجا تمام خدمات درمانی برای حیوانات خانگی به ویژه سگ و گربه ارائه میشود. از زدن واکسن گرفته تا معاینه دندان و گچ گرفتن پا و جراحی.
زوج جوانی که 27 ، 28 سال بیشتر ندارند. نگرانند و مدام این طرف و آن طرف میروند. وقتی علت نگرانی را جویا میشویم جواب این است: «دنی» از یک پله افتاده و یک ناخنش شکسته. دکتر میگوید اگر ناخنش را نگیریم ممکنه برگردد توی گوشت.
زن جوان ادامه میدهد: این سگ را به عنوان هدیه تولد گرفتهام. طفلکی همه چیز میخورد. از نان و پنیر به عنوان صبحانه تا قورمه سبزی ولی با هزینه واکسن و ویزیت دکتر ماهی 300 تا 400 هزار تومان هزینه دارد.
این زوج جوان تاکنون فرزندی به دنیا نیاوردهاند و وقتی میپرسم بچه نمیخواهید همسرش در ادامه میگوید: بچه میخواهیم چه کار همین سگ کوچولو جای بچه را برایمان پر کرده. هم میفهمد، هم گریه میکند و هم خودش را در بغل جا میکند نگران آینده و تربیتش هم نیستیم که برود معتاد شود!
مرد میانسالی گربهای را در سبد گذاشته و منتظر است تا نوبت به او برسد.
ظاهراً گربه با ماشین تصادف کرده و هفته گذشته مجبور شدهاند با جراحی، پلاتین در پایش کار بگذارند و این موضوع 500 هزار تومان هزینه روی دستشان گذاشته است.
وی میگوید: به غیر از این گربه، یک سگ و یک خوکچه هندی هم در خانه نگهداری میکنیم. سرمان را گرم کردهاند اگر چه فامیل خوششان نمیآید که چندان به خانه ما بیایند ولی ما نمیتوانیم از این حیوانات دل بکنیم.
فرهنگ نگهداری از حیوانات خانگی مانند مرغ و خروس و حیوانات سودده مانند گاو گوسفند از دیر باز در فرهنگ روستایی ایران وجود داشته و همواره سگ به عنوان ابزاری در حراست از گلههای گوسفند و شکار مورد استفاده بوده است.
از طرفی دین اسلام سگ را جزو نجاسات برشمرده که حتی ظرفی که سگ در آن غذا میخورد فقط با خاک مال کردن پاک میشود و نزدیک شدن به سگ و نگهداری آن نهی شده است.
علیرضا فیروز، متخصص پوست و عضو مرکز تحقیقات پوست و جذام دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد خطرات احتمالی نگهداری سگ و گربه در منزل میگوید: نگهداری حیوانات خانگی به ویژه سگ و گربه میتواند منشایی برای انتقال انواع میکروب و قارچ به ویژه قارچهای پوستی به انسان شود.
وی اضافه میکند: افرادی که سابقه آلرژی، حساسیت پوستی و تنفسی دارند به دلیل ریزش مکرر موی سگ و گربه ممکن است بیشتر در معرض خطر باشند.
حمید عمادی، متخصص عفونی و عضو هیئت علمی علوم پزشکی تهران در مورد بیماریهای منتقله از سگ و گربه میگوید: عفونتهای پوستی زیادی از طریق نگهداری این حیوانات در منزل به انسان منتقل میشود که انواع ژیاردیا و عفونتهای انگلی که بین سگ و گربه و انسان قابل انتقال است از جمله آنها است.
وی تأکید میکند: بارها شاهدیم که این حیوانات دست صاحب خود را گاز میگیرند یا به روی صاحب خود ناخن میکشند که ممکن است به راحتی از این طریق بیماری را منتقل کنند.
توکسوپلاسموز بیماری دیگری است که معمولاً از گربه به انسان انتقال مییابد عمادی تاکید میکند: الزاما با زددن واکسن یا دارو تمام بیماریهای این حیوانات قابل پیشگیری نیست. حتی در کشورهای اروپایی که نگهداری حیوانات خانگی مثل سگ و گربه مرسوم است بر این نکته اذعان دارند که نگهداری این حیوانات مشکلساز و عامل انتقال بیماری است.
حمید یعقوبی، رئیس انجمن روانشناسی بالینی ایران معتقد است: کاهش تعاملات اجتماعی، افزایش زندگی در فضای مجازی و استفاده زیاد از اینترنت، تهاجم فرهنگی و تمایل به انزوا از دلایلی است که افراد به ویژه نسل جوان، سگ یا گربه را به عنوان همدم خود انتخاب می کنند.
وی نگهداری از سگ و گربه را یک نوع تب میداند و میافزاید: معمولاً تمایل به نگهداری از این حیوانات به ویژه به عنوان همدم ناشی از اختلالات شخصیتی، خلاء عاطفی و نداشتن همصحبت است.
محمدرضا شیرزادی، رئیس اداره مبارزه با بیماریهای مشترک انسان و حیوان وزارت بهداشت نیز هشدار میدهد: نگهداری هر نوع حیوان از جمله سگ و گربه عامل انتقال عفونتهای انگلی، سالمونلا،لیپتوسیروز، بیماریهای قارچی، انواع حیوان گزیدگی، مانند کک و کنه و لارو مهاجر است.
او میگوید: افرادی که به علل مختلف دچار ضعف ایمنی بدن هستند، بیماران سرطانی و افرادی که شیمی درمانی میشوند به هیچ عنوان نباید در مجاورت این حیوانات قرار گیرند.
سگهای میلیونی در آغوش دختران و پسران پایتخت جا خوش کردهاند، بیماریهای رنگارنگشان دست به دست میشود و آن سوتر دخترک زیبای تنها برای تهیه داروی پدر از کارافتادهاش آدامس می فروشد.