خروج از تحریم با تهدید
گروه بین الملل- کره شمالی نیز از جمله کشورهایی است که با پیگیری خود در موضوع پرونده هسته ای به شدت مورد غضب غرب قرار گرفت و تا امروز نیز بر مواضع خود باقی مانده است.
اگرچه این کشور به دلیل دارا بودن یک نظام سیاسی خاص و منحصر به فرد علاقه چندانی به ارائه اخبار و گزارش به بیرون ندارد و حتی مردم این کشور از کاربری اینترنت نیز محروم هستند، اما کره شمای دهه هاست که در فشار تحریم های فلج کننده به سر می برد و از دیوارکشی دور خود هیچ هراس و واهمه ای ندارد.
به
گزارش بولتن نیوز، روز سهشنبه، دوازدهم آوریل 2013
( بهمن91) کره شمالی سومین آزمایش هستهای
خود را در شرایطی انجام داد که این کشور تحت شدیدترین تحریمهای
شورای امنیت و آمریکا قرار دارد. اما نکته مهمتر
این بود که کره شمالی بلافاصله پس از انجام این آزمایش که کشورهای
همسایه هم آن را رصد کرده بودند، طی بیانیهای
ضمن تأیید رسمی آن، این آزمایش را واکنشی به اقدامات خصمانه آمریکا اعلام کرد. در
بیانیه کره شمالی آمده بود که این آزمایش، بخشی از اقدامات عملی متقابل برای افزایش
توان نظامی و دفاعی در مواجهه با اقدامات خصمانه آمریکا است که حق مشروع کره شمالی
برای پرتاب ماهواره به فضا و تکنولوژی فضایی را نادیده میگیرد.
کره شمالی تا سال 2003 یکی از اعضای پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای بود اما در این سال از این پیمان خارج شد. این کشور در توجیه خروج خود ازNPT اعلام کرد که دلیل این اقدام عدم پایبندی آمریکا به توافقنامه سال 1994 است براساس آن توافقنامه در صورتی که کره شمالی جاهطلبیهای هستهای خود را محدود میکرد، روابط عادی میشد و به این کشور برای تولید انرژی از رآکتورهای هستهای کمک میشد. صرفنظر از نوع حاکمیت اقتدارگرا و تکحزبی کره شمالی، نمیتوان رفتارهای گزینشی آمریکا و متحدان غربیاش را در برابر کشورهای دیگر نادیده گرفت. میتوان استدلال کرد که رفتارهای گزینشی آمریکا که در جهت تأمین منافع آن قرار دارد، خود عاملی تأثیرگذار در رشد و تقویت چالشهای مزمن منطقهای در نقاط مختلف جهان بوده است که بحران هفتاد ساله شبه جزیره کره نمونه روشنی از این چالشهاست.
هفتهنامه
پنجره در این پرونده کوتاه با نگاهی کلی به فرایند گرایش کره شمالی به تولید سلاح
هستهای
و فناوریهای
پیشرفته موشکی، تلاش دارد ضمن ریشهیابی آن، عوامل فرامنطقهای
دخیل در بحران شبهجزیره کره و پیامدهای
سومین آزمایش هستهای کره شمالی و واکنشهای
جهانی آن را بررسی کند.
جنگ روانی کره علیه غرب
تحلیل و ریشهیابی علل انجام سومین آزمایش هستهای کره شمالی
برانگیختن واکنشهای دولتها و سیاستمداران غربی به آزمایش هستهای کره شمالی، درواقع بخش مهمی از اهداف کره شمالی از این اقدام بود. بیانیههای پیدرپی کشورهای غربی و سازمانهای بینالمللی در محکومیت این اقدام کره شمالی، گذشته از پیامدهای سیاسی و امنیتیای که می‌تواند برای کره شمالی به‌دنبال داشته باشد، نشان از فشار روانی و سیاسیای داشت که این کشورها پس از اعلام آزمایش هستهای احساس کردند. این واکنشها نشان میدهد که آمریکا و غرب که در فضای موجود پیوسته درصدد ارعاب و تحریم و تهدید مخالفان خود در جهان هستند، از نارسایی این سیاستها دچار نوعی هراس و سراسیمگی شدهاند و انتظار یک حرکت جسورانه از سوی کشور تحت تحریم و منزوی کره شمالی را نداشتند. یکی از دلایل این سراسیمگی، می‌تواند ترس غرب از افزایش رفتارهای مغایر با هژمونی آمریکا در سایر کشورها باشد که درواقع زیر سؤال بردن برنامههای دیپلماسی هوشمند سیاست خارجی این کشور در دوران اوباما است.
اما آنچه که از نوع اعلام رسمی کره شمالی و محتوای این بیانیه درباره آزمایش هستهای باید گفت این است که تعمد در برانگیختن واکنش آمریکا و سنجش پیامدهای این اقدام را بهخوبی میتوان در رفتار کره شمالی مشاهده کرد. مهمتر اینکه در شرایطی این اقدام صورت گرفت که کره شمالی تحت شدیدترین تحریمهای غرب قرار دارد و درواقع آزمایش هستهای برای کره شمالی، به چالش کشیدن اقدامات آمریکا در رهبری اردوگاه غرب در جهان است.
واکنشهای بینالمللی به اقدام کره شمالی
بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد، به فاصله کوتاهی پس از انتشار اخبار آزمایش هستهای کره شمالی، آن را محکوم و اعلام کرد که این اقدام کره شمالی نقض آشکار و جدی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است. پس از آن کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم آزمایش هستهای کره شمالی را محکوم کرده و این کشور را به خودداری از اقدامات تحریکآمیز بیشتر فراخواند. به‌دنبال این بیانیهها، محکومیتها از سوی کشورهای غربی ادامه یافت. سازمان پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو» هم آزمایش هستهای جدید کره شمالی را محکوم کرد و آن را اقدامی غیرمسئولانه دانست. گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان، آزمایش هستهای کره شمالی را بهشدت محکوم کرد و خواستار تحریمهای بیشتر جامعه بینالمللی علیه این کشور شد.
بیانیه باراک اوباما
اما عصبانیت و غافلگیری آمریکا از آزمایش هستهای کره شمالی را میتوان از صدور بیانیه اوباما استنباط کرد. معمولا اینگونه بیانیهها از سوی رؤسای جمهور آمریکا خیلی مسبوق به سابقه نیست و مواضع از طریق دستگاههای رسمی این کشور اعلام می‌شود. این بیانیه بیسابقه در حالی صادر شد که اوباما در آستانه آمادهشدن برای سخنرانی سالانهاش درباره مسائل جاری در آمریکا بود و به اعتقاد کارشناسان، کره شمالی تعمدا زمان حاضر را برای آزمایش هستهای انتخاب کرد تا فشار روانی بیشتری را به آمریکا وارد کند.
باراک اوباما در واکنش به این اقدام اعلام کرد که این یک اقدام فوقالعاده تحریککننده، در ادامه پرتاب موشک دوربرد این کشور در دسامبر 2012 است که باعث برهمخوردن ثبات منطقهای می‌شود، تعهدات کره شمالی به قطعنامههای شورای امنیت را نقض میکند و مغایر با تعهدات این کشور تحت بیانیه مذاکرات ششجانبه در سال 2005 است. وی خاطرنشان کرد که این اقدام کره شمالی خطر تکثیر سلاحهای هستهای را افزایش میدهد. سلاحهای هستهای و موشکهای دوربرد بالستیک کره شمالی، تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا و امنیت و ثبات بینالمللی است. آمریکا در اینزمینه کاملا هوشیار است. این اقدامات، کره شمالی را امنتر نمیکند و این کشور را بیش از پیش منزوی خواهد کرد.
واکنشهای سه کشور هستهای
چین مخالفت شدید خود را با آزمایش هستهای کره شمالی اعلام کرد و از متحدش خواست که به تعهدات بینالمللی خود پایبند باشد و به اقداماتی مبادرت نکند که موجب وخیمترشدن اوضاع در شبهجزیره کره می‌شود؛ با این حال وزارت امور خارجه چین از بهکاربردن لفظ محکومیت خودداری کرد. همچنین چین خواستار ازسرگیری مذاکرات ششجانبه درباره برنامه هستهای کره شمالی شد؛ مذاکرهای که از مدتها پیش متوقف شده است.
پس
از پرتاب اخیر موشک بالستیک ماهوارهبر کره شمالی، مقامات پکن
تهدید کرده بودند که در صورت انجام سومین آزمایش هستهای
کره شمالی، برخی کمک‌های پکن به پیونگیانگ
متوقف خواهد شد. این در حالی است که چین به قطعنامه اخیر شورای امنیت درباره کره
شمالی رأی مثبت داده بود.
اما موضعگیری روسیه شدیدتر بود. روسیه آزمایش هستهای کره شمالی را بهشدت محکوم و اعلام کرد که این اقدام نقض قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل است. روسیه پیش از این نیز در مورد پرتاب موشک بالستیک از سوی کره شمالی که اوایل دسامبر صورت گرفت، عمیقا ابراز تأسف کرده بود.
هند نیز با ابراز نگرانی شدید از آزمایش هستهای کره شمالی اعلام کرد که چنین اقداماتی ناقض تعهدات بینالمللی است و صلح و ثبات منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد و اینکه کره شمالی با آزمایش هستهای، تعهدات بینالمللی خود را زیر پا گذاشته است، بهشدت مایه نگرانی است.
اقدام کره شمالــی از نــگاه تحلیلگران
گزارشها در کره جنوبی تأکید میکند که قدرت آزمایش هستهای اخیر از قدرت دو آزمایش سابق بیشتر بوده و این مسئله بیانگر آن است که کره شمالی این بار از اورانیوم با غنای بالا استفاده کرده و این وضع نگرانی آمریکا را در پی داشته است. آمریکا و کره جنوبی نگراناند کره شمالی موشکهای دوربرد خود را به بمب هستهای مسلح کند.
تاکنون تلاش قدرتهای جهانی بهویژه گروه ششجانبه برای پایاندادن به برنامه هستهای کره شمالی هیچ نتیجهای نداشته است. کره جنوبی و آمریکا تهدید کرده بودند که برای جلوگیری از آزمایش هستهای در کره شمالی اقدام به جنگ پیشدستانه علیه این کشور خواهند کرد ولی چنین حملهای رخ نداد و بعید است که کره جنوبی و آمریکا به کره شمالی حمله کنند.
به اعتقاد برخی کارشناسان، این کشور به قدرت هستهای تبدیل شده و آمریکا بهصورت غیررسمی چنین قدرتی را بهرسمیت شناخته است. کره شمالی میخواهد با این آزمایش بهعنوان قدرتی هستهای بهصورت برابر با آمریکا مذاکره کند. اما در مقابل برخی دیگر از ناظران تحولات کره شمالی عقیده دارند که آمریکا راه کمهزینه تحریم و انزوای بینالمللی را بر جنگی تازه در شبهجزیره کره ترجیح میدهد.
خلدون الازهری روزنامهنگار عرب در گفتوگو با شبکه تلویزیونی اسکاینیوز عربی تصریح کرد که تحریمهای آمریکا علیه کره شمالی بیتأثیر بوده و با افزایش تحریمها کره شمالی آزمایشهای اتمی خود را بیشتر کرده است. توان هستهای کره شمالی، خللی در معادلات نظامی شبه جزیره کره و شرق آسیا ایجاد خواهد کرد و این کشور بسیار قویتر از گذشته خواهد شد.
پیشبینی می‌شود که ژاپن و متحدان این کشور نظیر کره جنوبی و آمریکا پس از این آزمایش هستهای، تحریمهای بیشتری علیه کره شمالی اعمال کنند، ولی این تحریمها بیتأثیر بوده است و به هر میزان که این تحریمها تشدید شده، کره شمالی به آزمایشهای هستهای و موشکی خود ادامه داده است.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی اعلام کرد که تازهترین آزمایش هستهای کره شمالی در روز سهشنبه زنگ خطری برای «باراک اوباما»، رئیس‌جمهوری آمریکا است و وجود بحران جدید در مسائل خارجی این کشور را به وی یادآوری میکند. آزمایش کره شمالی در روز سهشنبه نشان داد که «پیونگیانگ» بار دیگر زمان مناسبتهای مهمی چون سخنرانی «اوباما» را برای این آزمایش انتخاب کرده است تا اعتراضش را علیه سیاستهای خصمانه آمریکا در قبال این کشور ابراز کند.
«سی ان ان» هم اقدام کره شمالی را نقض صریح قطعنامههای سازمان ملل دانست و گفت چنین آزمایشی به انزوای بیشتر کره شمالی منتهی می‌شود
تلویزیون دولتی کره شمالی
در بیانیه دولت کره شمالی درباره اعلام آزمایش هستهای، نوعی تعمد و مقابله آشکار با آمریکا دیده می‌شود. فکر میکنید این رفتار نشانه چیست؟
همانطور که خود مقامات کره شمالی اعلام کردند، این اقدام بعد از وضع تحریمهای جدید بود که با اصرار آمریکا انجام شد. کره شمالی اعلام کرده است که با اینکه آزمایش موشکی دسامبر 2012 انجام مقاصد صلحآمیز داشته است، اما شورای امنیت تحت فشار آمریکا تحریمهای جدیدی علیه این کشور وضع کرد. کره شمالی هم به همین دلیل آزمایش هستهای انجام داده تا با آمریکا مقابله کند. همچنین اعلام کردند که نوع این سلاح درواقع مینیاتوری است ولی از سلاحهایی که قبلا آزمایش شدهاند، قدرت بیشتری دارد و میتوانند با موشکهایی که ساختهاند، آمریکا را هدف قرار دهند.
چرا آمریکا با وجود همه اقدامات و تحریمها، هنوز نتوانسته است راه کره شمالی را برای افزایش توان هستهای سد کند؟
برای اینکه کره شمالی یک کشور منزوی است و عمده تلاشهای آن صرف دستیابی به توانمندی هستهای و موشکی می‌شود که میتوان گفت با دو هدف صورت میگیرد. اول، افزایش توان نظامی در برابر آمریکا و کره جنوبی و دوم، واردآوردن فشار روحی به آمریکا، ژاپن و کره جنوبی. کرهشمالی میخواهد از این طریق تحریمهای سالهای اخیر را کم کند و آنها را وادار به تأمین نیازهای خود کند چراکه با مشکلات عدیده اقتصادی و حتی کمبود مواد غذایی روبهرو است. کرهشمالی این کار را ادامه خواهد داد.
کره شمالی از دهه نود میلادی از پیمان NPT خارج شد و عزم خود را برای رفتن بهسوی سلاح هستهای نشان داد. این کشور علنا اعلام کرده است که فعالیتهای هستهای آن در راستای تولید سلاحهای هستهای است. در مذاکرات ششجانبه هم کره شمالی در ازای کنارگذاشتن تولید سلاحهای هستهای، به‌دنبال دریافت تضمینهای امنیتی و همچنین تضمینهای اقتصادی بود.
آیا احتمال اقدام نظامی آمریکا علیه کره شمالی وجود دارد؟
اقدام نظامی آمریکا بعید است. چون آمریکا اصلا مایل به شروع جنگی تازه در شبهجزیره کره نیست و کره درنهایت بهخاطر فشارهای شدید اقتصادی مجبور می‌شود که راه خود را عوض کند. این مسیر نهایتا به تسلیم کره شمالی منجر خواهد شد. لذا در اختیار داشتن چند بمب و موشک قارهپیما نمیتواند آسیب جدی به آمریکا بزند. اما اگر کره شمالی دست به یک اقدام ماجراجویانه بزند، قطعا موجودیت خود را بهخطر خواهد انداخت. اگر تهدیدات خود درباره کالیفرنیا و غرب آمریکا را عملی کند، آمریکا پاسخ شدید نظامی خواهد داد و تغییر نظام در کره شمالی اتفاق میافتد.
آیا پس از این آزمایش هستهای میتوان گفت کره شمالی کشوری ضربهناپذیر شده است؟
خیر، چون اکنون آنقدر از نظر اقتصادی در بحران است که این اقدامات را برای خروج از بنبست انجام میدهد. اکنون هم شدیدا آسیبپذیر است و ممکن است در معرض ناآرامیهای داخلی باشد و سعی میکند با چنگ و دندان نشاندادن از آمریکا و کره جنوبی و ژاپن امنیت بخرد. اما آنها از وضعیت این کشور باخبر هستند.
تدابیر بعدی آمریکا و متحدان غربیاش در برابر کره شمالی چه خواهد بود؟
قاعدتا اگر وارد مذاکره با کره شمالی نشود، باز هم قطعنامهها و تحریمهای جدید تصویب میکنند. چین هم فشارهایی به کره شمالی وارد میکند تا در برابر قطعنامههای شورای امنیت تمکین کند.
چرا با وجود تغییر در رهبری کره شمالی، این کشور همچنان سیاستهای سابق خود را ادامه میدهد؟
چون سیاست کره شمالی اگرچه دارای رهبر فردی است، اما عمدتا در دست حزب است. کادر حزب نیز از انقلابیون قدیمی هستند و برخی از نظر سیاسی حتی هموزن رهبر قبلی هستند و نفوذ زیادی در حاکمیت دارند. همه اینها دست به دست هم داده و سیاست کره شمالی را تغییرناپذیر کردهاند. برخی اصلاحات کوچک رهبر جوان کره شمالی مثل رسیدگی به کودکان و ایجاد شهربازی هم آن چندان سمت و سوی رفاهی عمیقی برای مردم ندارد بلکه یک نوع جلب حمایت برای رهبر جدید است. لذا هم دست آنها برای اصلاحات اقتصادی بسته است و هم سیستم بسته سیاسی اجازه اصلاحات گسترده را نمیدهد.
ارزیابی شما از موضعگیری چین و روسیه در برابر آزمایش هستهای کره شمالی چیست؟
چین و روسیه مخالفت خود را با این اقدام کره شمالی اعلام کردهاند. چین قبلا اعلام کرده بود که اگر این کشور آزمایش هستهای انجام دهد، کمک‌های خود را کاهش خواهد داد. می‌شود گفت که موضعگیری چین خیلی هم محتاطانه نبوده است. موضعگیری روسیه از این هم شدیدتر بود. اما باید در نظر داشت که این موضعگیریها در هنگام رأیگیری و صدور قطعنامههای شورای امنیت خود را نشان خواهد داد
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
