برای معروفیت فیلم نساختم + تصاویر
به گزارش بولتن نیوز به نقل از مهر، هادی مقدم‌دوست که نخستین تجربه کارگردانی خود در عرصه سینمای بلند را با فیلم "سر به مهر" پشت سر گذاشته است، امسال در بخش نگاه نو سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر حضور دارد و امروز با نمایش فیلم‌اش در برج میلاد این فرصت را دارد که این اثر را در بوته نقد اهالی رسانه بگذارد.
این فیلمنامه‌نویس و کارگردان سینمای ایران در گفتگویی با خبرگزاری مهر از حضور لیلا حاتمی به عنوان فردی موثر در روند فیلمسازی، مشاوره‌های خوب حمید نعمت الله در اجرایی شدن فیلمنامه "سربه مهر"و اهمیت جایگاه مخاطب در نوع نگاهی که به سینما دارد، سخن گفت.
خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: مخاطب سینمای ایران هادی مقدم‌دوست را به عنوان فیلمنامه‌نویس می‌شناسد و خاطره خوش فیلم‌هایی چون "بی پولی" و "بوتیک" و سریال تلویزیونی"وضعیت سفید" را فراموش نمی‌کند. چطور شد که تصمیم گرفتید کارگردان شوید؟
- نوشتنِ محض برای من طاقت‌فرسا شده بود و تحمل نوشتن به صورت هر روزه را نداشتم. بسیار نوشتن رفته رفته نویسنده را به فردی صفحه پرکن تبدیل می‌کند و این احساس به آدم دست می‌دهد که بر اثر زیاد نوشتن به یک فرد کلمه‌فروش تبدیل شده است و تبدیل شدن به چنین فردی برای من نگران‌کننده بود.
* البته خوب نوشتن بهتر از بد کارگردانی کردن است!
- قصد مقایسه این دو مقوله با یکدیگر را ندارم. بلکه نگران این مطلب هستم که نویسنده مدام سعی می‌کند به دیگران بفهماند که من حرف خوبی زده‌ام لطفا آن را از من بخرید.
این وضعیت به نویسنده، کسوت فروشنده می‌دهد؛ فروشنده‌ای که مدام در حال بازار گرمی است. البته افرادی هستند که قدر کیفی نوشته‌ها را تشخیص می‌دهند اما این دسته از افراد همواره آماده نیستند که فیلمنامه را تبدیل به فیلم کند. بنابراین از نویسنده حرفه‌ای بودن می‌ترسم و همین ترس یکی از دلایلی بود که تصمیم گرفتم سراغ کارگردانی و ساخت فیلم برم. ضمن اینکه از همان زمانی که تازه کار نوشتن را شروع کرده بودم، دوست داشتم فیلم بسازم از همین رو در دو سال گذشته روی قضیه ساخت فیلم متمرکز بودم.
* با این اوصاف از نخستین تجربه کارگردانی خود راضی هستید؟
- همین که فیلم ساختم تجربه خوبی برایم بود و نتیجه‌گیری را به مخاطب می‌سپارم. اما باید این نکته را متذکر شوم که تجربه بنده در عرصه کارگردانی برای بهره بردن از توان، استعداد و تجربه افراد گروه بود. معتقدم همه عوامل فیلم از بازیگران و تصویر و صدا و گریم و صحنه و لباس همه افرادی با استعداد و خلاق بودند.
* فکر نمی‌کنید پیشینه شما در عرصه سینما و شناخت روابط سینمایی تا اندازه‌ای ورود به این عرصه را برای شخص هادی مقدم دوست راحت‌تر کرد؟
- قطعا بی‌تاثیر نبوده است. اما من هم ابتدا به عنوان فیلمنامه‌نویس زمینه‌های آشنایی را فراهم کردم و اینگونه نبوده که یکباره به عرصه سینما ورود پیدا کنم. اما این مطلب که من از قبل در سینما بوده‌ام کارم را خیلی راحت کرد و افراد با همراهی و لطف بیشتری در کنارم قرار گرفتند.
* تجربه نشان داده که موفقیت یک فیلم اولی راه را برای تولید آثار بیشتر باز می‌کند. فکر می‌کنید "سر به مهر" آغاز راه جدی شما در عرصه کارگردانی است و تهیه‌کنندگان برای همکاری با کارهای بعدیتان تمایل بیشتری خواهند داشت؟
- موفقیت فیلم اول قطعا در سهولت همکاری‌های بعدی تاثیرگذار است. اما درباره شخص من باید بگویم که خوشبختانه با تهیه‌کننده راحت و بدون اختلافِ سطح و اندازه بودیم و شش سالی می‌شود که با هم کار می کنیم. سریال "وضعیت سفید" و چند تله‌فیلم دیگر و همچنین حضور حمید نعمت الله که از فیلمسازان معتبر و دوست شفیقم است، باعث دلگرمی بود و به نوعی آسودگی خیالم را ایجاد می‌کرد.
*سایر اعضای گروه چطور بودند؟
- سایر افراد گروه هم به همین شکل بودند. همه ما با یکدیگر هم سن و سال بودیم و از رفقای قدیم و جدید کنار هم جمع بودیم و راحت کار می کردیم.
به نظرم خوب است که نه فقط در فیلم اول که در همه فیلم‌ها کسانی که فیلم می‌سازند فضایی ایجاد کنند که افراد با لذت و رفاقت برای یک کار خوب و حرفه‌ای با یکدیگر فعالیت کنند. این درحالی است که بارها دیده‌ام بسیاری از فیلمسازان به دنبال درست کردن یک ویترین از چهره‌های سرشناس و جور کردن یک تیتراژ آنچنانی هستند. در نتیجه برای خود فضایی سراسر انقباضی درست می‌کنند که این فضا باعث خشکیدن و انسداد مجاری خلاقیت می‌شود.
* شاید این سئوال کلیشه به نظر برسد اما برای مخاطب خیلی جالب است که تفاوت بین دو مقوله کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی را از منظر تجربه شخصی شما بداند.
- نه اتفاقا کلیشه‌ای نیست. این دو عرصه دو دنیای متفاوت است. به اعتقاد من مقوله فیلمنامه‌نویسی نوعی از بیرون گود نگاه کردن است و این نوع نگاه رفته رفته حالت نویسنده را ذهنی می‌کند و موجب می شود تا از عینیات دور شود. این در حالی است که طبیعت آدمیزاد این است که دلش می خواهد درگیر و دار یک ماجرایی بشود. از این منظر فیلمنامه‌نویس تنها با تهیه‌کننده، کارگردان و نهایتا مشاوران فیلمنامه ارتباط دارد.
ولی گیر و داری که کارگردان در ساخت فیلم آنها را تجربه می‌کند بسیار جذاب‌تر و سازنده‌تر از گیر و دارهای فیلمنامه‌نویس است. فیلمنامه‌نویس به طور طبیعی فقط در حال کنترل رابطه خودش با خودش و تهیه‌کننده و کارگردان است اما کارگردان در یک دوره فشرده باید روابط خود را با تعداد زیادی آدم مختلف کنترل کند و این ممارست فوق العاده سازنده ای است. حال اینکه فیلمنامه نویسی که کارگردانی را تجربه کند به گمان بنده خودش را در شرایطی قرار می دهد که بتواند فیلمنامه‌نویس بهتری شود.
* به نظر می‌رسد شما خیلی از تجربه کارگردان شدن لذت می‌برید. آیا از این پس بیشتر تمایل به کار درعرصه فیلمنامه‌نویسی دارید یا کارگردانی؟
- اگر فیلمنامه بنویسم و خودم قصد ساخت آن را نداشته باشم، یا با دوستانم می‌نویسم یا اینکه با شخص کارگردان، فیلمنامه را شریکی می‌نویسم. در واقع این همان حالتی است که همیشه داشته‌ام. سال‌هاست که مثل یک فیلمنامه‌نویس حرفه‌ای به تنهایی برای دیگران ننوشته‌ام. مثلا با حمید نعمت الله و یا با یکی دو نفر دیگر از دوستانم نوشته‌ام. البته به این شکل کارکردن درآمد کمتر دارد اما عمیقا اعتقاد دارم برکتش بیشتر است.
* به یاد داریم که حساسیت‌های بسیاری برای حضور بازیگران در نخستین تجربه کارگردانی خود داشتید و در نهایت برای نقش یک و یا به تعبیر خودتان ویترین کار به لیلا حاتمی رسیدید. تجربه کار با این بازیگر سینمای ایران چگونه بود؟
- لیلا حاتمی یکی از بهترین‌هایِ سینمای ایران است. انسانی متواضع و در عین حال جدی و نکته‌سنج و دارای احساس مسئولیت بالا نسبت به کار فرهنگی است. احساس تعهد او واقعا با ارزش است و به این همکاری افتخار می کنم.
حاتمی در بیست و چند فیلم بازی کرده است و تجربه‌های کاری وی در سینما از من بیشتر بود و من سعی کردم از تجربه‌هایش استفاده کنم. لیلا حاتمی با لطف و سخاوت و به دلیل اینکه می‌خواست کاری که به دست مخاطب می رسد، کیفیت بهتری داشته باشد در تمام طول کار با وجود دوری از خانواده‌اش بیشترین همکاری را با گروه داشت.
* به عنوان آخرین سئوال. هادی مقدم‌دوست در"سر به مهر" چه حرفی با مخاطب دارد و اصلا چرا از مخاطب دعوت می‌کند تا این فیلم را ببیند؟
- به این دلیل دوست دارم مخاطب "سر به مهر" را ببیند چون فیلم را برای او ساخته‌ام .شاید به نظر بیاید که یک فیلمساز و مجموع عوامل، فیلم را فقط برای موفق شدن و دست و پا کردن اسم و رسم برای خود می‌سازند اما اینطور نیست و حتی همه عوایدی که نصیب صاحبان فیلم می‌شود همه در ذیل اهمیت و ارتباط با مخاطب است. بنابراین صاحبان فیلم وقتی یک اثری را تولید می‌کنند اگر مخاطب را در نظر بگیرند مخاطب هم او را در نظر می‌گیرد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
