آغاز پروژه اسلام شناسی در ایالات متحده امریکا

موقوفه‏ ملی علوم انسانی آمریکا با همکاری انجمن کتابخانه‏ های آمریکا اعلام کردند که ۸۴۰ کتابخانه و مؤسسه‏ علوم انسانی بسته‏ ی «سفر به دنیای اسلام» از سری برنامه‏ های «پروژه‏ پل فرهنگی» را در سرتاسر ایالات متحده دریافت و اجرا خواهند کرد. این نهادها و کتابخانه ها شامل ۵۸۴ کتابخانه‏ عمومی، ۲۵۹ کتابخانه‏ آکادمیک و دانشگاهی و ۳۶ شورا از مجموع شوراهای علوم انسانی خواهند بود. هدف این برنامه آشنا کردن مردم ایالات متحده با سرزمین، مردم، تاریخ، عقاید و فرهنگ مسلمانان در ایالات متحده و در سرتاسر جهان می باشد.

 

این بسته ی فرهنگی شامل:

 

ـ ۲۵ جلد کتاب درباره ی فرهنگ و سنت های گوناگون مسلمانان در سرتاسر جهان

ـ ۳ فیلم مستند درباره ی مسلمانان

ـ دسترسی آنلاین به «مرکز مطالعات اسلامی آکسفورد»

ـ پرداخت هزینه های جانبی به منظور پشتیبانی برنامه ها ویژه شامل: مقالات موضوعی، نشست‌ها و گفتگوها، فیلم های اختصاصی و منابع اینترنتی

 

خانم «تریلن چان» مدیر توسعه و برنامه ریزی کتابخانه ی «مولتنوما کانتری» و مشاور این برنامه گفت: «افتخار می کنیم که کتابخانه ی ما نیز در این پروژه مشارکت می کند. اعضای کمیته از نیروی بالقوه ای که این برنامه می تواند برای نمایان کردن تاریخ و فرهنگ مسلمانان به کار ببرد، بسیار خرسند هستند. این برنامه می تواند به تغییرات جمعیت در جامعه کمک کند، درک، فهم و احترام به یکدیگر و همچنین امکان آشنایی مردم با همسایگان خود را افزایش دهد...»

 

تمام کتاب ها و مطالب بسته ی فرهنگی سفر به دنیای اسلام با مشاوره ی دانشمندان، کتاب‌شناسان و کارشناسان برنامه های فرهنگ صورت گرفته است.

 

برنامه ی سفر به دنیای اسلام طی بازه زمانی ۱۲ ماه (ژانویه ۲۰۱۳ ـ دسامبر ۲۰۱۳) در سرتاسر ایالات متحده اجرا خواهد شد. دیگر پشتیبانان و حامیان ملی این برنامه شامل «بنیاد کارنگی» و بخش رسانه و هنر «بنیاد هنرهای اسلامی» دوریس دوک خواهند بود. در همین راستا موقوفه ی ملی و انجمن کتابخانه ها کمک هزینه ای بالغ بر ۴۵۰۰ دلار جهت برگزاری جلسات بحث و گفتگو با موضوع «سفر به دنیای اسلام» و دیگر موضوعات مرتبط را به بیش از ۱۲۵ کتابخانه و شورای علوم انسانی ارائه خواهند کرد. این گفتگوها با موضوعاتی همچون، داستان های آمریکایی، تاریخ مشترک، بررسی اندیشه ها، راه ایمان، دیدگاه به منظور پویایی گفتگوها توسط کارشناسان تعیین گردیده است.

 

»والتر بی. جونز جونیور» نماینده جمهوری خواهان ایالات کارولینای شمالی در مجلس نمایندگان آمریکا در مخالفت با این طرح گفت: به نظر من نهادهای فدرالی همچون موقوفه‌ی ملی علوم انسانی مالیات دیگران را به هدر می دهند. استقراض های دولت ایالات متحده از چین به منظور ترویج فرهنگ و تمدن اسلامی هیچ معنا و مفهومی ندارد. وی در نامه ای خطاب به هیئت رئیسه انجمن دانشکده «کارولین» در ایالت کارولینای شمالی که قصد دارد دراین طرح مشارکت فعالی داشته باشد گفت: «بهتر است که این دانشکده در این طرح مشارکت نکند و در مقابل طرحی را برای ترویج و شناخت فرهنگ مسیحیت و میراث یهودی مسیحی آمریکا ارائه دهد.»

 

اما در مقابل خانم «کارول ماتوکس» از اعضای هیئت رئیسه ی این دانشکده بیان کرد «مؤسسات آموزش عالی همچون این دانشکده همواره به دنبال راه هایی برای شناخت و بررسی جوامع جهانی می باشند و ما این طرح را با رضایت کامل اجرا خواهیم کرد.»

 

تحلیل و بررسی 

 

همانگونه که در رصد فوق آمده است برنامه سفر به دنیای اسلام طی بازه زمانی یک سال در سرتاسر ایالات متحده امریکا اجرا خواهد شد. درباره این حرکت سیاسی ـ فرهنگی گفتنی هایی وجود دارد:

 

 ایالات متحده امریکا کماکان در شوک حاصل از غافلگیری بیداری اسلامی در دنیای اسلام به سر می برد. یعنی هنوز نتوانسته شناخت دقیقی از دنیای اسلام داشته باشد و با اعتراف عملی به ناکارآمدی دستگاه های جاسوسی عریض و طویل خود در منطقه غرب آسیا ـ به قول غربی ها خاورمیانه ـ و شمال آفریقا به دنبال تکمیل اطلاعات جاسوسی خود از دنیای اسلام جهت جلوگیری از تکرار این غافلگیریها در آینده و کنترل این انقلابها و جلوگیری از توسعه آنهاست. 

 

اینگونه پروژه ها نیز قطعا در همین راستا ارزیابی می شود و بسیار ساده لوحانه است که اگر کسی شیطان بزرگ را بعد از انقلاب های منطقه در پی توسعه اسلام و شناخت و معرفی این آیین نجات بخش به مردم امریکا و سایر کشورها بداند!

 

به نظر میرسد متفکران پشت پرده سیاستگذاری نظام سلطه، مسلمانان موجود در دنیای غرب و خصوصا ایالات متحده امریکا را بعد از بیداری های اسلامی اخیر در حکم یک دشمن بالقوه خطرناک پنداشته و بسیار از این بمب ساعتی نگرانند. از همین روست که به دنبال نوعی کنترل مردمی این مسلمانان در کل دنیای غرب – خاصه ایالات متحده – هستند. استفاده از ظرفیت کتابخانه ها، آکادمی ها، کتابها، فیلمها، مستندها خود گویای این است که استراتژیستهای امریکایی در پی نوعی واکسیناسیون فرهنگی نظام سلطه در مقابل ظرفیت مسلمانان داخل امریکا نیز هستند.

 

پشتیبانان ظاهری این طرح نیز که در حکم نمایندگان مخفی دولت امریکا عمل می کنند در نوع خود قابل توجه است. به عنوان مثال یکی از این پشتیبانان ظاهری بنیاد کارنگیست. بنیادی که یکی از ستونهای اصلی فتنه ۱۳۸۸ در ایران اسلامی بود. این بنیاد کاملا آشکار در حکم یکی از اتاق فکرهای اصلی نظام سلطه عمل میکند و یکی از مهم ترین کانون های فکری ایالات متحده است که نقش اساسی در شکل گیری و مدیریت سیاست های کاخ سفید و حتی راهبردهای جهانی دارد.

 

به نظر میرسد در حال حاضر مهم ترین رویکرد کارنگی شکل دهی جریان های سیاسی خصوصا در جوامع اسلامی می باشد. امری که پروژه خطرناک فوق در همین راستا عمل میکند.

 

مخالفت «والتر.بی جونز جونیور» به عنوان نماینده جمهوری خواهان ایالات کارولینای شمالی در مجلس نمایندگان آمریکا با این استدلال که این طرح هدر دادن مالیات مردم امریکاست؛ یا ناشی از غفلت این نماینده از عقبه این طرح است. که بسیار بعید به نظر میرسد. و یا اینکه نوعی فریب مسلمانان از پشت پرده این فتنه فرهنگی بین المللی است. زیرا ایالات متحده هرگز اقدام به استقراض از چین به منظور ترویج فرهنگ و تمدن اسلامی نکرده و نخواهد کرد!

 

در هر حال غرب به رهبری ایالات متحده امریکا به شدت به دنبال جبران ضربات کاری ناشی از بیداری اسلامی هستند. زیرا مسلم است که گسترش این بیداری به سایر کشورهای اسلامی حیات سیاسی دولت های غربی را در بحران اقتصادی معاصر به شدت در خطر خواهد انداخت. ظاهرا دنیای غرب قتلگاه خودش را خوب فهمیده است. اما سوالی که هنوز جواب درخوری نیافته است این است که: «آیا متفکران دنیای اسلام ـ خصوصا حوزویان و دانشگاهیان ایران اسلامی ـ اهمیت حیاتی جریان بیداری اسلامی را آنگونه که باید و شاید فهمیده اند؟!

 

*مدرس و پژوهشگر سطح چهار حوزه علمیه قم