با این حال حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که در دایره لغات آقای هاشمی، مقصود از تورم شدید، همان افزایش نرخ ۱۲ ماهه شاخص کالاها و خدمات مصرفی به بالای ۵۰ درصد باشد، باز هم ادعای ایشان درباره اینکه فقط دو سه ماه تورم داشتیم، ادعای صحیح و دقیقی به نظر نمیرسد. چنانکه طبق آمار بانک مرکزی، فقط در سال ۱۳۷۴ نرخ تورم نقطه به نقطه طی ۸ ماه بالای ۵۰ درصد بود.
اکبر هاشميرفسنجاني روز یکشنبه در دیدار با اهالي رسانه، ادعاهایی درباره عملکرد اقتصادی دولتش مطرح کرد که تعجب آگاهان به وضعيت اقتصادی کشور در آن سالها را برانگيخته است.
به گزارش بولتن به نقل از رجانيوز، در حالی که دولت هشت ساله سازندگي به اعتراضهای مردمی نسبت به گرانیهای شدید و تورم 50 درصدی معروف است، هاشمي رفسنجاني در اظهارنظر خود در جلسه یادشده، مدعی شد که نرخ بالای تورم فقط در دو سه ماه رخ داده بود و دولت سریعا موفق به مهار تورم شده است.
هاشمي رفسنجاني در این باره مدعی شده که «هدفمندی یارانهها در دولت من به نام تعدیل اقتصادی مطرح شد جنگ که تمام شد بنزین 5 تومان بود و من قیمت آن را به 30 تومان رساندم ولی آب از آب تکان نخورد کسی هم اعتراض نکرد بعد کوپنها را حذف کردیم البته بانک مرکزی و وزیر اقتصاد قبل از حذف کوپنها بازار را پر نکردند و سه ماه تورم داشتیم آن زمان من تهران نبودم، رهبری تلفن زدند و گفتند وضعیت این چنین شده و ما یک هفتهای اوضاع را سر و سامان دادیم.»
مطمئنا برای افرادی که خاطرات سالهای دولت موسوم به سازندگی را به یاد دارند، غیرواقعی بودن اين اظهارات درباره «آب از آب تکان نخوردن» و «عدم اعتراض مردم» نسبت به گرانیها و «سروسامان دادن یک هفتهای اوضاع تورم و گرانیها»، چندان باورپذير نيست.
اين در حالي است كه جمله جالب توجه «سه ماه تورم داشتیم آن زمان من تهران نبودم، رهبری تلفن زدند گفتند وضعیت این چنین شده و ما یک هفتهای اوضاع را سر و سامان دادیم» كه پیش از این هم از جانب هاشمي رفسنجاني مطرح شده بود، آنقدر غيرقابل باور به نظر میرسید که برخي آن را به حساب اشتباه لفظی هاشمي رفسنجاني گذاشتند اما تكرار اين موضوع از سوي رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام، بازخواني كارشناسي از خاطرات نه چندان خوشايند شرايط اقتصادي سالهاي حاكميت دولت سازندگي را لازم كرده است.
هاشمي رفسنجاني در حالي مدعی شده فقط سه ماه تورم 50 درصد داشتهايم كه آمار رسمی کشور، واقعيتي غير از اين را نشان ميدهد. و اين در حالي است كه هاشمي از عدم حضور خود در تهران در زمان مذكور خبر داده است و البته توضيح بيشتري نداده است آیا مقصودش این است که تمام سه ماه را تهران نبوده؟!
هاشمي رفسنجاني در ادامه نيز مدعي شده است كه در عرض یک هفته اوضاع را سر و سامان دادهایم. و اين در حالي است كه هر کس اندک آشنایی با مفهوم تورم داشته باشد، میداند که افزایش تورم نتیجه رشد سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات مصرفی در یک بازه زمانی 24 ماهه است، بنابراین یک هفتهای نمیتوان آن را کاهش داد، بلکه نیازمند اقدامات گستردهای است که چندین ماه و حتی چندین سال طول میکشد.
در هر حال، از جنبه اقتصادی و با استناد به آمار و ارقام هم به راحتی میتوان غیرواقعی بودن اين اظهارات را اثبات کرد.
* فقط دو سه ماه تورم داشتیم...
برای بررسي اينكه آيا واقعا تورم در دولت هاشمي دو سه ماهه بوده است، باید ابتدا تعیین کرد که اصلا از دیدگاه ايشان، «تورم» به چه معنا است؟ آیا مقصود وی از بزرگ بودن تورم، افزایش آن به بالای 50 درصد است؟ آیا تورمهای کمتر از 50 درصد از دیدگاه هاشمي، تورم زیادی محسوب نمیشود؟
با اين حال حتي اگر فرض را بر این بگذاریم که در دایره لغات آقاي هاشمي، مقصود از تورم شدید، همان افزایش نرخ 12 ماهه شاخص کالاها و خدمات مصرفی به بالای 50 درصد باشد، باز هم ادعای ايشان درباره این که فقط دو سه ماه تورم داشتیم، ادعاي صحيح و دقيقي به نظر نمي رسد. چنانكه طبق آمار بانک مرکزی، فقط در سال 1374 نرخ تورم نقطه به نقطه طی 8 ماه بالای 50 درصد بود.
سال | ماه | شاخص کل | تورم نقطه به نقطه |
1374 | فروردین | 22 | 51 |
1374 | اردیبهشت | 24 | 58 |
1374 | خرداد | 24 | 2/56 |
1374 | تیر | 24 | 9/52 |
1374 | مرداد | 24 | 2/52 |
1374 | شهریور | 25 | 3/50 |
1374 | مهر | 25 | 2/46 |
1374 | آبان | 26 | 7/49 |
1374 | آذر | 26 | 7/51 |
1374 | دی | 27 | 3/50 |
اين در حالي است كه اظهارنظر هاشمي رفسنجاني با آمار رسمی بانک مرکزی درباره شاخص میانگین نرخ تورم نیز، کاملا مغایر است. طبق آمار بانک مرکزی، میانگین نرخ تورم در پایان سال 1373 به 2/35 درصد افزایش یافت و تا پایان سال 1374 به رکورد جاودانه 4/49 درصد رسید. بدین معنا که طی این 2 سال (24 ماه)، نرخ تورم از 30 تا 50 درصد در نوسان بوده است.
بر همين اساس اين ادعا كه تورمهاي شديد و چندين ماهه دوران رياست جمهوري آقاي هاشمي رفسنجاني به یک زمان کوتاه چند هفتهای که اتفاقا او تهران هم نبوده، محدود بوده است، ادعايي عجيب و كاملا مغاير با واقعيات تاريخ اقتصادي سالهاي حاكميت دولت سازندگي است.
* در زمان دولت من تورم 30 درصدی بود و من تورم 17 درصدی را تحویل آقای خاتمی دادم...
آقاي هاشمي رفسنجاني در بخشي ديگر از سخنان اقتصادي خود، از تحويل دولت به رئيس جمهور بعدي با تورم 17 درصدی سخن گفته است اما ايشان به اين نكته اشاره نكرده است كه در سالهای 1368 و 1369 که دولت را تحویل گرفت، تورم به ترتیب 17 و 9 درصد بوده است.
بنابراین، مقایسه تورم آغاز دولت هاشمي رفسنجاني با پایان دولتش، نشان از توفیق خاصی ندارد. و اين در حالي است كه در دولت موسوم به سازندگی نرخ تورم در اكثر ماهها بالای 20 درصد بوده و سیاستهای اشتباه و وارداتي دولت، گرانی شدیدی را بر مردم تحمیل کرد. هر چند نحوه اجراي همان سياستهاي وارداتي همچون تعديل هم، به نحوي بود كه حتي به اهداف اين سياستها يعني آزادسازي قيمت و در عين حال كنترل ميزان مصرف انرژي منجر نشد و تنها عامل ايجاد انتظار تورم به واسطه افزايش پنج توماني يك ليتر بنزين در جامعه بود.