مناسب ترین و پاسخگوترین شیوه و راهكار این خواهد بود كه خالق و آفریننده هستی و انسان برای آدمی چاره اندیشی كند و برای اداره بهینه زندگی انسان، رهبری و قوانین مورد نیاز را در چارچوب معیارهای اصلی پیش بینی كند كه او عالم به اسرار و همه خصوصیات انسانی است و بر همه مصالح و مفاسد بشر اشراف دارد.وقتی كارخانه ای محصول الكترونیكی پیچیده ای خلق می كند، همان كارخانه است كه باید تكنیسین و كتاب راهنمای محصول را ارائه كند. به یقین می توان گفت پیچیده ترین موجود هستی و شاهكار شگفت انگیز خداوند متعال، انسان است و تأمین مصالح این اعجوبه خلقت، اقتضا داشت كه باریتعالی برای تكامل آدمی چاره اندیشی كند.پرسش فراروی ما این است كه آیا برای تأمین نیاز انسان به رهبری و قانون، راهبرد و سازوكاری را پیش بینی كرده است؟ و آیا رهبری و قانون مطلوب در دسترس بشر قرار داشته است یا نه؟
بعثت بزرگ ترین ارمغان الهی به بشر
در نگرش توحیدی و در جهان بینی وحیانی، جهان، هستی و همه موجودات عالم از جماد تا نبات، حیوان و انسان، مخلوق خداوند است و پروردگار حی و قادر و توانا موجودات عالم را آفریده و اداره بهینه هستی در دست او است.خالق هستی در انسان دو برنامه نرم افزاری طراحی فرموده كه یكی برای مجموعه عالم پیش بینی شده كه به آن «ربوبیت تكوینی» گفته می شود. نظم حیرت انگیز و نظام پیچیده حاكم بر هستی برآیند همان نرم افزار حاكم بر هستی است. چرخش الكترون و پروتون به دور نوترون و تشكیل یك منظومه در درون هسته اتم و كهكشان های گسترده كه هر كدام میلیون ها كره را در درون خود جای داده و حركت منظم ماه و زمین به دور خورشید و شكل دهی منظومه شمسی و نظام شگفت انگیز حاكم بر دیگر موجودات، همه و همه در پرتو همان نرم افزاری است كه خداوند متعال برای اداره و مدیریت عالم پیش بینی كرده است.نرم افزار دوم برنامه ای است كه ویژه انسان در نظر گرفته شده كه به آن «ربوبیت تشریعی» گفته می شود. ربوبیت تشریعی ویژه انسان است.
اركان ربوبیت تشریعی
ربوبیت تشریعی ویژه انسان است و در قالب «بعثت» تئوریزه و نهادینه شده است. ربوبیت تشریعی و بعثت دربرگیرنده دو ركن است: یكی رهبری مطلوب و دیگری قانون مطلوب، یعنی تأمین و پاسخگویی به نیاز و خواست طبیعی همه انسان ها. انبیا رهبران مطلوب برای اداره بهینه زندگی و تكامل بشر در نظر گرفته شده اند و آیین و شریعت الهی، قوانین و مقررات برای اداره زندگی بشر پیش بینی شده است.در عصر نبوت، انبیای الهی از آدم تا خاتم الانبیا (ص) با برخورداری از عالی ترین مراتب انسانی و ویژگی های خاص به عنوان رهبر از طرف خدا مبعوث شدند و آیین و شریعت ارائه شده از سوی انبیا، قوانین و احكام اداره زندگی آدمیان به شمار می آید. با بعثت پیامبر اعظم(ص) كامل ترین رهبر و با نزول قرآن، جامع ترین احكام و مقررات و اصول مربوط برای بشر به ارمغان آورده شد كه بزرگ ترین هدیه الهی به بشر به شمار می آید. در عصر امامت، ائمه معصومین (علیهم السلام) عهده دار مسئولیت امامت و رهبری بودند كه آنها هم از ویژگی هایی همچون علم به مخزن الهی و مصونیت از گناه و خطا برخوردار بودند.سخن و كلام زیبای پیامبر اعظم(ص) در واپسین لحظات زندگی خود كه فرمود: «انی تارك فیكم الثقلین كتاب الله و عترتی» و تأكید روی قرآن و عترت به عنوان دو امانت بزرگ یعنی قانون مطلوب و مدیریت مطلوب، مبین ابدی و جاودانگی نرم افزار بعثت است.در عصر غیبت هم كه بنا به عللی، بشریت از درك حضور فیزیكی امام معصوم(ع) محروم است، بنا به حكم عقل و نقل، وجود ولی فقیه و شریعت اسلام به عنوان دو ركن تحقق بخش رهبری و قانون مطلوب، تداوم بخش حاكمیت نرم افزار بعثت برای اداره بهینه انسان به شمار می آید.
نرم افزار بعثت
با توجه به اتكای آن به مبدأ وحی از ویژگی هایی برخوردار است كه تضمین
كننده زندگی زیبا و سالم برای بشریت در این عالم و سعادت و لذت ابدی در
جهان دیگر است. ویژگی ها و خصوصیات مورد اشاره یعنی مصونیت و فرازمانی بودن
در اركان بعثت پیش بینی شده است. پیامبر اعظم(ص) و ائمه (علیهم السلام) پس
از پیامبر از مصونیت ذاتی یعنی عصمت برخوردار بودند و رهبران در عصر غیبت
باید دارای عدالت یعنی مصونیت حداكثری باشند و قرآن دارای مصونیت ذاتی و
سنت دارای مصونیت حداكثری است. از سوی دیگر پیامبر(ص) از
طریق وحی و ائمه از طریق علم غیب با منبع دانش الهی مرتبط بوده و ولی فقیه
با تكیه و اشراف بر منابع وحیانی و تخصص اجتهاد، ظرفیت پاسخگویی به نیاز
بشر در زمینه وضع مقررات را دارند.
با مقایسه بین
راهبرد مبدأ و آفریننده انسان با راهبردهای برخاسته از اندیشه های بشر،
میزان تفاوت آنان در میزان تأمین مصالح و پاسخگویی به نیاز انسان، مشخص می
شود.
اصول حاكم بر نرم افزار بعثت
بعثت انبیا بزرگ ترین و مهم ترین ارمغان ذات باریتعالی برای هدایت، ساماندهی، مدیریت و اداره امور بشر بوده است و بعثت پیامبر اعظم(ص) با قرآن این مخلوق حیاتبخش بشر، در حقیقت منشور كامل اداره مجموعه انسان های روی زمین و ایجاد زمینه دستیابی بشر به حیات طیبه در این عالم و لذت و كمال ابدی در سرای دیگر است. نرم افزار بعثت در برگیرنده اصول و پایه هایی است كه پیوستگی و وابستگی شدیدی بین این اصول است و هماهنگی و همه جانبه نگری به این اصول تضمین كننده سعادت و خوشبختی بشر بوده و خدشه به هر یك از اصول به معنای نقصان در محصول و خروجی این نرم افزار است.این بخش از این یادداشت درصدد تبیین اصول به شكل فهرست وار است.
خدامحوری و خدامداری
اساسی ترین و زیربنایی ترین اصل حاكم بر نرم افزار بعثت كه نشئت گرفته از ربوبیت الهی است، اعتقاد و باور به ذات باریتعالی به عنوان خالق و مبدأ هستی و انسان و ایمان به اینكه، تدبیر امور هستی و انسان با اراده خداوند متعال بوده و آغاز و پایان عالم در دست قدرت لایزال او است.اندیشه توحیدی و خدامحوری از ویژگی های مكاتب و رهبران الهی بوده و دیدگاه جامع و كاملی در برابر دو اندیشه اصالت انسان و اصالت ماده است.اومانیسم یا اصالت انسان ره آورد رنسانس است كه در پی نارسایی های موجود در آیین مسیحیت امروز و رفتار اربابان كلیسا و تحقیر انسان در برابر حاكمیت مطلق كلیسا بر جامعه و انسان بدون توجه به مكتب اسلام و دیدگاه های دیگر در مورد دین و انسان مطرح شد و انسان را قائم بالذات معرفی كرده و این پدیده و مخلوق خدا را جایگزین خدا و مبدأ هستی نمود.اومانیسم كه برای دفاع از انسان و با شعار اصالت انسان پا به عرصه وجود گذاشت به علت اتكا به حس و عقل معطوف به تجربه و انكار منابع وحیانی، بزرگ ترین ضربه را به انسانیت وارد كرد.
اومانیسم منشأ
پیدایش دو مكتب لیبرالیسم و ماتریالیسم شد كه یكی با تكیه بر آزادی فردی،
در صدد برآمد انسان را از همه قیود متافیزیكی به ویژه از تعهدات اخلاقی و
دینی رها سازد و دیگری، با حذف همه آزادی ها، به ویژه عرفی ترین حقوق انسان
یعنی حذف حق مالكیت، بنا را بر این گذاشت تا با قطع تعلق انسان به زمین و
مالكیت، زمینه آسایش آدمی را فراهم سازد.یكی انسان را قائم بالذات و به جای
خدا قرار داده و دیگری ماده را قائم بالذات دانسته و این پدیده بی جان و
فاقد حیات را جایگزین خدای قادر و توانا قرار داده است. سرانجام این دو
مكتب این است كه پس ازگذر از قرن ها و دهه ها، به علت بطلان جهان بینی
آنها، یكی از نظام های مبتنی بر اومانیسم فروپاشید و دیگری هم در بحران های
خودساخته دست و پا می زند و دوره پایان حیات خود را سپری می كند.
پیوستگی بین خالقیت و شارعیت
دومین اصل حاكم بر نرم افزار بعثت، ملازمه و پیوستگی بین خالقیت و شارعیت است. مفهوم این اصل این است كه خدای خالق خدای شارع هم هست. همان قدرتی كه خلقت انسان و هستی را رقم زده، شارعیت و تدبیر امور انسان را هم باید او رقم بزند. درمكتب توحیدی اسلام، ربوبیت تكوینی از ربوبیت تشریعی قابل تفكیك نیست. چطور می شود خالقیت و ربوبیت تكوینی را از خدا دانست و شارعیت و تدبیرامور انسان را خارج از اراده و خواست خدا در نظر گرفت. مشكل اصلی بشر در همین مسئله، یعنی تفكیك بین خالقیت و شارعیت نهفته است. بسیاری از مكاتب و فلاسفه و پیروان آنان خالقیت خدا را پذیرفته و باور دارند، اما در مسئله شارعیت دچار تردید شده و آن را انكار می كنند و انسان را جایگزین خدا می كنند.
از جمله پیامدهای
منفی اومانیسم كه درپی پدیده لیبرالیسم در جامعه اروپا در درون پیروان
حضرت مسیح(ع) شكل گرفت، مسئله سكولاریسم بود و سكولاریسم برآیند تفكیك
شارعیت از خالقیت و حذف دین و آیین الهی از حقوق، سیاست، فرهنگ و اقتصاد و
به طور كلی حذف دین از زندگی بشر بود و با كمال تأسف به علت عدم شناخت اصول
و مبانی اسلام ناب محمدی شاهد بروز و ظهور سكولاریسم و تفكیك شارعیت از
خالقیت در جغرافیای جهان اسلام به ویژه غرب آسیا (خاورمیانه) و جایگزینی
ایدئولوژی های ناسیونالیستی و یا لیبرالیستی به جای ایدئولوژی الهی بوده
ایم. این پدیده وارداتی حتی در ایران هم نفوذ كرد و شاهد شكل گیری
سكولاریسم در تاریخ معاصر ایران و حتی پس از انقلاب بوده ایم.بنابراین،
توحید دارای ابعاد گوناگون همچون فاعلیت، خالقیت، توحید در عبادت و استعانت
می باشد و یكی از ابعاد آن توحید در شارعیت است و تفكیك خالقیت از شارعیت،
هم اخلال در نظام اعتقادی بود و هم در زمینه نقصان در نظام اجرایی خواهد
بود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com