شعبده بازي بشار و مات شدن موقت مخالفان

گروه بین الملل: بیش از 20 ماه از بحرانی می گذرد که ناظران بین المللی از تحلیل و پیش بینی دقیق و صریح آینده آن درمانده اند و نمی دانند در پایان این سکانس از تاریخ سوریه، چه صفحه و پلانی در مقابل دیدگان قرار خواهد گرفت.

به گزارش صفحه عربی بولتن نیوز، گره های موجود در این ماجرا از چنان پیچیدگی برخوردار است که در میان کشورهای در حال تحول کاملا برجسته و متفاوت است؛ از سویی حکومت مرکزی به لزوم تغییر در ساختار خود واقف است و از سوی دیگر صحنه گردانی و بازیگری در جبهه مخالفان دولت و به عبارت بهتر بشار اسد را کسانی بر عهده دارند که اغلب آنها حتی از ملیت سوری نیز برخوردار نیستند و تنها با ایدئولوژی وهابیت در توهم مبارزه با علوی گری به سر می برند و در کنار همه این موارد نقش حمایت های مالی، سیاسی، نظامی و اطلاعاتی تحجر عربی و توحش غربی غیر قابل انکار است و صرف بودجه 38 میلیارد دلاری از سوی عربستان و قطر تنها گوشه ای از این واقعیت است.

تا کنون نیز محور ایران – روسیه –چین در برابر محور آمریکا- عربستان- قطر در عرصه بین المللی در قبال بحران سوریه نقش آفرینی کرده اند و با ارئه طرح های مختلفی میزان واقع بینی خود را نشان دادند.

اما در این میان، اخرین سخنرانی بشار اسد دربر دارنده طرحی بود که سعی داشت بحران سوریه را در تمامی ابعاد آن و با مشارکت همه گروه ها به اتمام برساند که در ذیل سعی در نقد و بررسی و بازخورد آن را داریم.

جزئیات طرح جدید بشار اسد

بشار اسد در سخنرانی خود در دانشگاه دمشق در توضیح جزئیات طرح خود گفت:

« ما با همه مخالفان سیاسی و با کسانی که در راستای منافع سوریه حرکت می کنند، گفتگو می کنیم.

راه حل سیاسی در مرحله نخست باید مبتنی بر توقف حمایت مالی و تسلیحاتی از گروه های مسلح باشد و کشورهای حامی گروه های مسلح باید حمایت های خود را از گروه های مسلح متوقف کنند.

بعد از توقف این حمایت ها، عملیات نظامی از سوی ما متوقف خواهد شد. ما باید از کنترل مرزها اطمینان حاصل کنیم. وی خاطرنشان کرد که دولت خواستار کنفرانس ملی فراگیر برای ریشه کنی تروریسم است.

پس از این مرحله، یک منشور ملی فراگیر شامل همه پرسی تدوین خواهد شد، مرحله سوم تشکیل حکومت جدید شامل همه گروه ها برای اجرای بندهای منشور ملی است.

مرحله سوم طرح حل بحران سوریه شامل تشکیل دولت جدید، برگزاری کنفرانس برای گفتگوی ملی و عفو عمومی است.»

به عبارت دیگر این طرح شامل سه مرحله اصلی می باشد که عبارتند از: آتش بس دو طرفه، تدوین منشور ملی و تشکیل دولت جدید بر اساس منشور ملی.

حال اگر بخواهیم با نگاه به واقعیات میدانی و سیاسی سوریه این طرح را مورد بازبینی قرار دهیم، در خواهیم یافت که اولا این طرح در پی توقف حملات نظامیان و کشتار مردم عادی می باشد چرا که بر اساس اظهارات "قدری جمیل" معاون نخست وزیر سوریه، اکنون مطابق آمارها، تعداد قربانیان بحران سوریه از رقم ۳۰ هزار نفر گذشته و خسارتهای اقتصادی چهار میلیارد دلار برآورد می شود و علاوه بر این، تعداد 700هزار نفری مهاجرین سوری بر این موارد می افزاید که جبران این خسارت ها و ناهنجاری های اجتماعی حاصل از کشتارها تا حد زیادی با بحران آفرینی همراه خواهد بود.

واضح است که این حجم گسترده از تلفات جانی و مالی تنها با حمایت های مالی و نظامی کشورهایی بود که در صدد شکستن محور مقاومت می باشند که کناره گیری آنها از این ماجرا در خواست محترمانه ای بود که اسد خواهان آن گردید.

نکته مهم دیگر اینکه، بشار اسد با پیشنهاد تدوین منشور ملی با مشارکت مخالفان و برگزاری انتخابات و تشکیل دولت جدید بر اساس منشور ملی، حسن نیت خود را نشان داده است که این محور مهم ترین تفاوت تحولات سوریه با بیداری اسلامی در سایر کشورها را نیز می رساند چرا که در هیچ کدام از آن کشورها، حکومت تا لحظه سقوط حاضر به اعطای امتیاز به مخالفان و برگزاری انتخابات آزاد نشد و این در حالی است که از آغاز بحران در سوریه چندین انتخابات و تجمع گسترده به نفع حکومت برگزار شده است و برای نمونه بیش از 89 درصد از رای دهندگان سوری با پیش نویس قانون اساسی جدید سوریه( در فوریه 2012) موافقت کردند.

در نظر گرفتن امکان عفو عمومی نیز نشان از راهبردی صحیح دارد که بر اساس آن گروه های مخالف و معاند با آزادی کامل به گفتگو با یکدیگر و نظام حاکم بر سوریه بپردازند.

بازخوردهای طرح جدید بشار اسد

با وجود همه این موارد، بازخوردهای متفاوت به این طرح جالب توجه است و مجددا مواضع مختلف به سوریه را بیانگر می شود.

از بعد بین المللی کشورهای ایران(به طور مستقیم) و چین(به طور غیر مستقیم) از طرح بشار اسد حمایت کرده اند و این در حالی است که غربی ها بدون در نظر گرفتن مفاد این طرح به مردود خواندن آن اکتفا کردند.

آمریکا طرح اسد را «دور از واقعیات موجود!» دانست و بریتانیا آن را «توخالی!» توصیف کرد. همزمان دفتر کاترین اشتون، مسئول دیپلماسی اتحادیه اروپا، موضع این اتحادیه را مبنی بر لزوم کناره گیری بشار اسد تکرار کرد.

در داخل کشور سوریه نیز اغلب گروه های سیاسی غیر مسلح از این طرح حمایت کردند و احزابی چون «الشعب»، «اراده مردمي» و «حزب ملي اجتماعي سوريه» با صدور بیانیه هایی از طرح بشار حمایت کردند و ائتلاف موسوم به ائتلاف ملی سوریه – از گروههای تروریست و مسلح - اعلام کرد که با این طرح مخالف است.

به نظر می رسد جدیدترین طرح سوریه، فرصتی را برای نظام حاکم بر این کشور و مخالفان آن فراهم می آورد تا در فضایی به دور از التهابات نظامی از یک سو و اجتناب از دخالت های خارجی از سوی دیگر به حل این بحران برون ساخته بپردازند.