حقوق میلیونی مداحان از شایعه تا واقعیت

به گزارش بواتن نیوز به نقل از فارس، هنوز یادمان نرفته که با نزدیک شدن به ایام محرم کمتر کسی بود که لباس روشن بر تن کند یا تا پایان سه دهه محرم رنگ و روی اصلاح را به خود ببیند.

یادمان نرفته که پشت دسته‌های عزاداری چگونه زنان و مردان با کودکانشان و با پای برهنه مویه کرده و برای اباعبدالله عزاداری می‌کردند.

کمتر خانه‌ای بود که در این روزها بوی نذری و خیرات از آن برنخیزد و کمتر مومنی بود که منزلش به یکی از روضه‌های اهل بیت امام حسین(ع) عطر ارادت نگیرد.

این آیین‌ها و سنت و در کنار آن این باور و حرمت‌گذاردن در سال‌های اخیر با روی کار آمدن بسیاری روش‌های نادرست از میان رفته و یا کمرنگ شده است.

برخی از این آسیب‌ها مانند واردکردن شعر، آهنگ و آلات موسیقی غربی و آرایش‌های آنچنانی برای بانوان در دسته‌های عزاداری عواملی وارداتی هستند و دست‌های پشت پرده آن به خوبی احساس می‌شود.

بخش دیگری از این آسیب‌ها نیز ناشی از عدم آگاهی است که لزوم شناسایی و برنامه‌ریزی در این زمینه را نشان می‌دهد.

ورود نسل جوان و افزایش رغبت آنها به این آیین‌های ماه محرم اگرچه امری خوشایند و قابل احترام است اما برخی از این روند سوءاستفاده کرده و بسیاری از سنت‌ها و حرمت‌های این ماه را نادیده می‌گیرند.

ترانه‌سرایی و هم‌آوایی به جای نوای سوزناک مداحی و روضه‌‌خوانی روشی است که در همان سال ورود مورد شماتت بسیاری از بزرگان دینی قرار گرفت.

رفتارهایی که اگرچه برخی وارداتی است و برخی نیز از روی ناآگاهی در ابراز ارادت صورت می‌گیرد اما شکل و ظاهر این آیین دینی و مذهبی را به شکل نامناسبی جلوه می‌کند.

یکی از آسیب‌هایی که به ماه محرم وارد می‌شود، این است که در برخی مجالس متولیان یا بزرگان مجلس از مداح و مبلغ می‌خواهند که درباره مسائل فرهنگی و سیاسی صحبت نکند و تنها روضه بخواند و بیان می‌کنند که محرم یک مساله دینی و مذهبی است.

این باور که می‌توان عاشورا را سیاسی ندانست و تنها به گریه و اهدای نذری بسنده کرد همان فرهنگ وارداتی است که تلاش می‌کند جلوه اصلی محرم را از بین ببرد.

محرم فقط نوحه‌سرایی و سینه‌زنی نیست

مدیرکل تبلیغات اسلامی مازندران در این باره معتقد است: این حرف صحیح نیست اما برخی می‌گویند مداح و مبلغی بیاید که درباره مسائل کشور و نظام چیزی نگوید و روضه‌اش را بخواند و برود و این خیلی آسیب خطرناکی به شمار می‌رود که همان جدایی دین از سیاست است.

حجت‌الاسلام ناصر شکریان می‌افزاید: این امر باعث شد که عذر برخی از مداحان ما را خواستند و این دغدغه است و در این امر لازم است همه مسئولان دست به دست هم بدهند که امری که امام راحل برایش تلاش کردند و خون‌های زیادی ریخته شده دشمن از راه دیگری به آن نفوذ نکنند.

وی با تاکید بر اینکه آنچه اهمیت دارد این است که مبلغ ما باید پیام‌های عاشورا را دریافت کرده و پیام‌ها را انتقال دهند، می‌گوید: مسائل ارزشی، اعتقادی و سیاسی مجموعه اینها را اگر مبلغی با قدرت تطبیقی که دارد به مردم انتقال دهد موفق خواهد بود از سویی مبلغ باید بتواند جریان سال ۶۲ هجری را با امروز تطبیق داده و برای مردم بیان کرد اما این به معنای این نیست که تمام مسائل بیان شده باید سیاسی باشد بلکه باید مسائل اخلاقی، اجتماعی و مسائل اخلاقی که باید در جامعه باشد نیز از سوی مبلغان گنجانده شود.

«خانم جلسه‌ای‌ها» یکی از آسیب‌های ماه محرم

در ایام ماه محرم در کنار مجالس رسمی که از سوی مساجد و هیئت‌ها برگزار می‌شود، مجالسی نیز توسط خانم‌ها در منازل یا تکایا صورت می‌گیرد که چندان نظارت شده نیست، این امر زمانی دغدغه می‌شود که برخی مسائل از روی ناآگاهی از سوی مبلغان بیان شود که تاثیر خوبی در این جلسات نداشته باشد.

شکریان در این باره اظهار می‌کند: بخشی از آسیب‌ها از این است که در جلسات از مبلغ استفاده نمی‌کنند و تنها به بیان احساسات و عواطف می‌پردازند.

وی تصریح می‌کند: یکی از سیاست‌هایی که ما دنبال می‌کنیم این است که تشکیلات هیئت‌های مذهبی را راه‌اندازی کردیم به صورتی که هم اکنون شورای هیئت‌های مذهبی استانی و شهرستانی داریم که به صورت انتخاباتی برگزار می‌شود و یکی از وظایفی که به این بخش دادیم این بود که برخی از هیئت‌هایی که از مبلغ استفاده نمی‌کنند بیشتر در معرض آسیب است و تلاش شد که بیشتر در این بخش اعتبار هزینه شود.

مدیرکل تبلیغات اسلامی مازندران با اشاره به اینکه بخش از آسیب‌های ما مربوط به جلسات خانگی و مبلغات سنتی است یعنی «خانم جلسه‌ای» داریم که در محلات حضور دارند و زیر پوشش هیچ ارگانی نیست که این قشر را که مبلغات سنتی می‌نامیم را از سال گذشته ساماندهی کردیم به این صورت که بخشی که در سطح جامعه‌الزهرا تحصیل کرده که تکلیفش مشخص است و نگرانی ندارد بخش دیگر که صرفا از باب علاقه به این سمت گرایش پیدا کرده‌اند نیاز به ساماندهی دارند چون بعضا برخی مسائل و مطالب گفته می‌شود که در دین وجود ندارد.

وی ادامه می‌دهد: سال گذشته بیش از ۲۲۰ دوره در زمینه آموزش مبلغات سنتی برگزار کردیم و این آغاز راه بود ولی آسیب‌ها وجود دارد که باید به حداقل برسد و همانگونه که در مداحان برادر آسیب شناسایی شده در بخش بانوان نیز وجود دارد که باید بررسی شود اما نکته مهم‌تر این است که در این زمینه ما یک دستگاه هستیم و زمینه‌ها گسترده است از سوی دیگر مداحان تصور می‌کنند مردمی هستند و زیاد تمایل ندارد که از سوی نهادی نظارتی صورت گیرد.

علامت‌گردانی آری یا نه

یکی از آسیب‌های ماه محرم که در سال‌های اخیر از سوی برخی علما نیز تذاکرانی داده شده است، علم‌گردانی و علامت‌گردانی در سطح شهر است.

این علم‌ها و علامت‌ها که در برخی از آنها شمایل نیز دیده می‌شود با هزینه‌های گزافی تزیین و در شهر گردانده می‌شود.

نخل‌ها و علم‌ها در آیین‌های ماه محرم وجود دارد اما علم ماه محرم که برگرفته از علم حضرت عباس (ع) است علمی ساده است که زرق برق امروزی را نداشت و در گذشته نیز چنین بوده است.

شکریان با اشاره به اینکه به این نکته که وجهه مردمی بودن مراسم‌ها را باید مراعات کنیم و از سوی دیگر نمی‌خواهیم این موارد به تنش و امثال آن کشیده شود، می‌گوید: تلاش می‌کنیم در این امر بیشتر به سمت و سوی فرهنگ ‌سازی برویم.

وی تصریح می‌کند: در زمینه علامت‌ها نظرات علما متفاوت است در علامت‌ها که حضرت آیت‌الله جوادی قطعا می‌گویند درست نیست اما وضعیت بقیه علما و مراجع در آن مشخص نیست و وضعیت روشنی ندارد تا براساس آن اقدام کنیم.

شکریان تاکید می‌کند: آسیب‌هایی که در این قسمت بحث می‌شود بیشتر شمایل‌ها، عکس‌ها و تصویرها است که ابتدا تذکر داده می‌شود و بعد جمع‌آوری می‌شود و علامت‌ها را هم ما نباید مروج نباشیم به صداوسیما هم گفتیم که شما نشان ندهید تا فرهنگ نشود.

وی می‌افزاید: آسیب دیگری هم در آلات موسیقی بود که با وجود اینکه در طبل و دهل مشکلی نداریم ولی آلات موسیقی دیگری استفاده می‌شود که در جلسه‌ای که با نماینده ولی فقیه در استان برگزار کردیم که برای آلات موسیقی ممنوعیت‌هایی اعلام شد.

خیمه‌ها جایی برای عزاداری اما...

درسال‌های اخیر در کنار مساجد و تکایا خیمه‌زنی رواج یافته است. در ماه عزاداری سالار شهیدان اصل بر انسجام گروه‌های عزاداری است اما خیمه‌ها انگار این انسجام را برهم زدند.

مدیرکل تبلیغات اسلامی مازندران در این باره معتقد است: اگر این مساله را ریشه‌یابی کنیم به این می‌رسیم که مسئولان حسینیه‌ها و مساجد نتوانستند با هیئت‌ها کنار بیایند چون طبیعی است مسجد یک برنامه عمومی دارد و این برنامه‌ها هم هیئت‌ها را که اغلب قشر جوان هستند اغنا نمی‌کند طبیعتا جایی جز برپا کردن خیمه‌گاه‌ها ندارند.

وی می‌گوید: در این بخش اگر مسئولان با آنها کنار نیایند چطور جلوی احساسات آنها گرفته شود، طبیعتا این خیمه زدن هزینه دارد اگر مسئولان مساجد با اینها راه می‌آمدند اینگونه نمی‌شد.

شکریان تاکید می‌کند: در این قسمت که مسئولان مساجد و تکایا که وظیفه‌اشان با اوقاف است باید ارزیابی شوند و افرادی که سنشان گذشته و جامعیت و جذابیت ندارند برای حضورشان در هیئت امنای مساجد و تکایا تجدید نظر شود.

وی ادامه می‌دهد: توصیه‌ شده که برپایی خیمه‌ها انجام نشود از باب اینکه هم در پیاده‌روها را اشغال می‌کند و ترافیک را موجب می‌شود هم از اینکه سیاست ما این است که تشویق نمی‌کنیم که خیمه برپا شود اما ممنوعیتی که این امر انجام نشود نداریم چون باید جایی برای این عزاداران تدارک دید اما باید این مساله به صورت ریشه‌ای حل شود.

حقوق میلیونی مداحان از شایعه تا واقعیت

در گذشته مداحان و واعظان بنای عرض ارادت و بندگی به خاندان اهل بیت را داشتند و اینکه سالی بتوانند برای عزای حسین (ع) نوحه‌سرایی کنند آرزو و افتخاری بود.

اگرچه هنوز ارادت‌مندان سالار شهیدان کم نیستند که نام دستمزد را حتی شرم می‌کنند که بر زبان بیاورند اما برخی رفتارها و حکایت‌ها نیز نشان از این دارد که دستمزدهای میلیونی و آنچنانی برای شب‌های عزای حسین طلب می‌کنند.

مدیرکل تبلیغات اسلامی مازندران در این باره می‌گوید: بخشی که گفته می‌شود این رقم‌ها میلیونی است، شایعه است بخشی بسیار اندک هم رخ می‌دهد که این هم از آسیب‌هایی است که وجود دارد.

وی تاکید می‌کند: در این قسمت چون ما پرداخت کننده نیستیم نمی‌توانیم وارد شویم، اگر از ما سوال کنند می‌گوییم نپردازید ولی فردی یا گروهی می‌خواهد بپردازد یا اینکه مداح شرط می‌کند که به ازای این مبلغ برنامه اجرا می‌کند که دیگر در اختیار ما نیست.

شکریان می‌افزاید: توصیه کردیم اصلا افرادی که نرخ می‌گذارند را دعوت نکنند چون گاهی نیز هیئت‌ها چشم و هم‌چشمی وجود دارند که به ریاکاری کشیده می‌شود که واقعا درست نیست در کنار آن ما مبلغان و مداحانی داریم که اصلا به پرداختی توجهی نمی‌کنند که باید این بخش را نیز در نظر گرفت.