بانکها در مرحله درماندگی قرار گرفته اند/ تقسیم سودنقدی بین سهامداران از محل سودهای واهی است

گروه اقتصادی: یک کارشناس حوزه پول و بانک گفت: بانکها امروز در مرحله درماندگی قرار دارند؛ یعنی دارایی های غیرنقدی دارند، ولی دارایی نقد آنها کم است و کفاف هزینه هایشان را نمی دهد.

بهاءالدین حسینی هاشمی در گفت وگو با بولتن نیوز با بیان اینکه ادغام بانکها تاثیری در حل ناترازی صورتهای مالی و رفتار بانکهای مساله دار ندارد، اظهارداشت: هرچقدر بانکها کوچکتر باشند نظارت و کنترل بر آنها برای  بانک مرکزی راحت تر است و بهتر می تواند آنها را متقاعد کند که مقررات را رعایت کنند. البته اگر ناترازی بانکها دقیق بررسی شود، مشخص خواهد شد که بخشی از علت این ناترازی خارج از اراده و اختیار بانکها صورت گرفته است.یعنی شرایط اقتصادی، تورم 4 رقمی و چندین سال تورم مزمن باعث شده که مشتری ها از ایفای تعهدات خود خودداری کرده و بدهی های خود را به موقع پرداخت نکنند.از طرف دیگر فشار دولت و سایرنهادها به بانکها همیشه این بوده که به واحدهای تولید تسهیلات داده شود، در نتیجه این دو فشار درونی و بیرونی، صورت های مالی بانکها از حالت استاندارد خارج شده است.

وی افزود: البته امروز ناترازی بانکها چندان ملموس نیست.آنچه امروز باعث بروز مشکلات برای بانکها شده است، ساختار ترازنامه آنهاست. یعنی نسبت کفایت سرمایه آنها بسیار پایین است و این موضوع بانکها را در مقابل بحران های مالی بسیار آسیب پذیر کرده است، به طوری که اگر یک زیان انباشته ای براثر شرایط اقتصادی یا سیاسی به آنها تحمیل شود، تحمل نخواهند کرد.به این دلیل که اکثرا دارای نسبت کفایت سرمایه منفی هستند.
حسینی هاشمی با بیان اینکه نسبت کفایت سرمایه بانکها باید براساس نظرکمیته بانک 8 درصد نسبت به دارایی های ریسک پذیرشان سرمایه داشته باشند، تصریح کرد: در حالی که در دنیا نسبت کفایت سرمایه در حال افزایش است و در بسیاری از کشورها به 14 درصد رسیده، متاسفانه این کفایت سرمایه درباره بانکها ایران وجود ندارد.
او اضافه کرد: مساله دیگر سود واهی است که بانکها تقسیم می کنند، در حالی که اصلا سودده نیستند. این بانکها  که اکثرا بورسی هستند  تحت فشار سهامداران خود برای توزیع DPS سود نقدی با شناسایی سودهای واهی ساختار مالی خود را تخریب می کنند. 
این کارشناس پولی و بانکی با اشاره به نقش دولت در ناترازی بانکها هم گفت: بخشی ازدلایل مشکلات پیش آمده برای بانکها هم از سمت دولت است. در سالهای گذشته در قالب تبصره های بودجه از بانکها تسهیلات گرفته وبرنگردانده است. از سویی پیمانکاران بزرگ، چون مشتری دولت هستند، نتوانسته اند به تعهدات خود عمل کنند. مساله دیگر نوسان نرخ ارز است که تاثیر بسیارزیادی بر روی کفایت دارایی و بدهی بانکها به خصوص بخش مطالبات آنها گذاشته است.
مدیرعامل اسبق بانک صادرات با بیان اینکه همه این عوامل تاثیرگذار بوده است،گفت: نمی توان بدون توجه به عوامل تشکیل دهنده وضعیت امروز بانکها، صرفا نسخه ادغام آنها را صادر کرد.به اعتقاد من ادغام راهکار نیست.امروز بانکهای بزرگ مثل ملی، مشکلات بسیار بیشتری از بانکهای کوچک خصوصی دارند. در نتیجه نیاز است مشکلات هر بانک شناسایی شده، مهندسی مالی صورت بگیرد و در نهایت بانک مرکزی نسخه خاص برای هر بانک توصیه کند. این توصیه باید در جهت اصلاح بانکها باشد و نه برخورد با آنها.
حسینی هاشمی در پاسخ به این سئوال که ادامه روند کنونی چقدر می تواند برای اقتصاد ایران خطرناک باشد، گفت: بانکها امروز در مرحله درماندگی قرار دارند. این مرحله یعنی دارایی های غیرنقدی دارند، ولی دارایی نقد آنها کم است و کفاف هزینه هایشان را نمی دهد.تا جایی که مجبور می شوند،دارایی خود را از محل سپرده های مردم تامین کنند که این موضوع بسیار خطرناک است.
او اضافه کرد: بعد از درماندگی مرحله ورشکستگی در پیش است. درسالهای گذشته شاهد بودیم که وقتی یک موسسه کوچک یا صندوق قرض الحسنه ای ورشکسته شد چه اتفاقی افتاد.در نظر بگیرید که وقتی یک بانک ورشکسته شود، دستکم یک میلیون نفر مشتری دارد.از طرفی ورشکستگی بانک به صورت دومینو وار بر روی هم تاثیر می گذارند.وقتی یک بانک ورشکسته شود به لحاظ روانی بر روی مشتری های سایر بانکها تاثیر می گذارد. باعث هجوم مردم به بانکها و بی اعتمادی می شود. بی اعتمادی مشتری های بانک پدیده بسیار خطرناکی است. تجربه های جهانی نشان می دهد که ورشکستگی بانکها باعث سقوط دولت ها شده است.