هرچند شهرداری تهران تلاش کرده در طول ماههای گذشته با ارائه طرحهایی جدید، ابهامهایی بر سر ادامه حیات ایستگاه راه آهن در پایتخت ایجاد کند اما به نظر میرسد وزارت راه و شهرسازی به عنوان مرجع رسمی تصمیم گیری در این زمینه نه تنها در این مسیر قدمی بر نخواهد داشت که در راستای افزایش تعداد ایستگاههای ریلی در تهران نیز برنامهریزیهای گستردهای انجام داده است.
به گزارش بولتن نیوز، اگر تا چند هفته قبل اصلی ترین اختلاف نظر میان شهرداری و راه آهن بر سر چگونگی قرار گرفتن ایستگاه در تهران بود اما در روزهای گذشته، شهرداری ابهام های جدیدی مطرح کرده و حتی کار را به جلسه مشترک مدیرعامل راه آهن با اعضای شورای شهر تهران نیز کشانده است.
حضور ریل در محدوده شهری و به دنبال آن بر هم خوردن نظم رفت و آمدها و به وجود آوردن آلودگی هوا بخشی از اصلی ترین ابهامهای مطرح شده از سوی مدیران شهری تهران علیه باقی ماندن راه آهن در پایتخت است و توضیحات ارائه شده از سوی راه آهن نشان می دهد بسیاری از آنها در واقعیت به نوع دیگری عمل میکنند.
یکی از این ابهامها فرسودگی ناوگان ریلی ایران و به دنبال آن آلوده شدن هوای شهر است. موضوعی که بر اساس توضیحات راهآهن بخش قابل توجهی از آن در طول سالهای گذشته حل شده و احتمالا با نهایی شدن برنامه ریزیهای فعلی برای برقی سازی خطوط، بخش دیگری از ایرادهای موجود درباره آن نیز از بین خواهد رفت. راه آهن اعلام کرده هرچند هنوز در کشوری مانند انگلیس 70 درصد ناوگان، دیزلی است و تا سال 2006 تنها 25 درصد از کل خطوط ریلی اروپا برقی سازی شده بودند اما در ایران پیگیری این نگرانی از دو محور متفاوت ادامه دارد. از یک سو با نوسازی ناوگان بخش زیادی از لوکومتیوها با استنادارد یورو 4 تطبیق پیدا کرده اند و سهم آنها از آلودگی شهری به کمتر از یک درصد رسیده است و از سوی دیگر با نهایی شدن قراردادهای مربوط به برقی سازی خطوط در آینده نزدیک بخشی از راه آهنهای مهم پایتخت مانند خط تهران ـ مشهد یا خط حومهای تهران ـ گرمسار، تهران ـ هشتگرد و تهران ـ پرند رسما برقی سازی خواهد شد.
ابهام درباره شرایط استفاده از اراضی ریلی در پایتخت نیز یکی دیگر از مسائلی است که شهرداری تهران درباره آن ایرادهایی را مطرح کرده است که بحث اصلی در این باره به مناطق 17 و 18 تهران که محل تردد خطوط ریلی هستند اختصاص مییابد. در این رابطه بحث آسیبهای اجتماعی مطرح شده که راه آهن اعلام کرده آمادگی آن را دارد که با مذاکرات چند جانبه امکان بهرهبرداری از این زمینها برای خدمات رفاهی و شهری را فراهم کند. بحث تردد در مسیر این مناطق ریلی و ایجاد فضایی برای عبور از خطوط راه آهن نیز یکی دیگر از این مسائل است که بر اساس اعلام مدیران وزارت راه و شهرسازی به نظر میرسد همانطور که شرایط برای به وجود آوردن محورهای تردد در اتوبان امام علی به وجود آمده میتوان اوضاع را طوری مدیریت کرد که در خطوط راه آهن نیز ترددها به شکل عادی جریان پیدا کند. اصلیترین ادله راه آهن در این حوزه استفاده از تجارب موفق کشورهای توسعه یافته در وارد کردن این خطوط به حیلههای شهریشان و البته لزوم توسعه امکان دسترسی مردم به خطوط ریلی است.
در راستای تسهیل دسترسی مسافران به خطوط ریلی به نظر می رسد نه تنها انتقادات مطرح شده از سوی شهرداری در طول ماههای گذشته برای آنها نتیجهبخش نخواهد بود که حتی راه آهن در حوزه استفاده از امکانات شهری موجود نیز برنامهریزیهای کلانی انجام داده که یکی از آنها ساخت ایستگاههای جدید راهآهن در پایتخت است.
در کنار طرحهایی که برای ساخت ایستگاههای جدید ریلی در حوالی میدان آزادی و حتی شهرری ارائه شده حالا راهآهن از ارائه برنامهای جدید سخن گفته که ایستگاه راه آهن راه به اراضی عباسآباد میبرد. این ایستگاه که در صورت نهایی شدن مقدمات لازم میتواند به عنوان محور اصلی ایستگاه راه آهن سریعالسیر تهران ـ قم ـ اصفهان فعالیت کند اصلیترین برنامه ارائه شده از سوی راه آهن برای رساندن ایستگاهها به مناطق مرکزی، شمالی و شرقی پایتخت به حساب میآید.
نهایی شدن طرح ساخت این ایستگاه در کنار برنامههایی که برای توسعه ایستگاه جنوبی تهران و ساخت ایستگاه جدید در غرب ارائه شده میتواند یکی از اصلیترین پایههای فرهنگ شهرسازی ریل پایه به عنوان اولویت بلندمدت وزارت راه و شهرسازی در این حوزه را پیگیری کند. اولویتی که هر چند مدیران شهری فعلی پایتخت با آن موافق نیستند اما احتمالا با توجه به تصمیمگیری نهایی وزارت راه در این حوزه، اجرای این برنامهها چندان دور از دسترس نخواهد بود.