گروه فرهنگی-عمليات والفجر هشت در ساعت ده و بيست و دو دقيقهي بيستم بهمنماه سال 1364 هجري شمسي توسط فرماندهي کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با قرائت رمز عمليات به اين شرح آغاز شد: «بسم الله الحمن الرحيم: لاحول ولاقوة الا بالله العلي العظيم. وقاتلوهم حتي لاتکون فتنه. يا فاطمةالزهرا يا فاطمةالزهرا، يا فاطمةالزهرا.»
به گزارش بولتن نیوز،پس از آن يگانهاي نيروي زميني سپاه با پشتيباني آتش طرحريزي شده، تهاجم خود را در محورهاي مورد نظر آغاز و مبادرت به شکستن خط کردند. در اين عمليات، رزمندگان اسلام توانستند از آبهاي خروشان اروندرود بگذرند و دشمن را با حملات برقآساي خود مضحمل کنند.
استراتژي تنبيه متجاوز در عمليات والفجر هشت که يکي از بينظيرترين عملياتهاي آبي خاکي در عالم نظاميگري است، به وجه بارزي نمود پيدا ميکند.
در اين عمليات با عبور باورنکردني رزمندگان اسلام از اروندرود، دو هدف تأثيرگذار بر موازنهي جنگ يعني تصرف منطقهي مهم فاو و انهدام دشمن به دست آمد.
همچنين تسلط بر اروندرود، بستن راه عراق به خليج فارس و هممرزي با کويت از جمله نتايج اين عمليات بود که نظام بينالملل را بهشدت نگران کرد. پس از اين عمليات بود که مک فارلين به تهران آمد. سرانجام پس از هفتاد و پنج روز نبرد در فاو با پيروزي رزمندگان اسلام پايان يافت.
در اين عمليات هشتصد کيلومتر مربع از زمينهاي دشمن آزاد شد و بيش از پنجاه هزار نفر از نيروهاي آن کشته و زخمي شده و نزديک به سه هزار نفر به اسارت نيروهاي خودي درآمدند.
انهدام وسايل و تجهيزات دشمن نيز در اين عمليات قابل ملاحظه بود بهگونهاي که بيش از ششصد دستگاه تانک و نفربر، پانصد دستگاه خودرو، 150 قبضه توپ، 45 فروند هواپيما، ده فروند بالگرد و سه فروند ناوچه منهدم شد.
منطقه فاو علاوه بر ارزش سیاسی - نظامی، به لحاظ فراهمسازی امکان حضور مقتدرانه ایران در خاک عراق و موقعیت جغرافیایی و طبیعی، دارای ارزش استراتژیک نیز بود و همچنین معضلات ناشی از عدم تامین مناطق عملیاتی پیشین و مقابله با فشارهای دشمن پس از تصرف منطقه را هم مرتفع میکرد، زیرا با تلاقی بودن سواحل رودخانه اروند در هر دو سو و نیز وجود عارضه کارخانه نمک، عملا بیشتر زمین منطقه را برای دشمن غیرقابل استفاده کرده بود و این مساله کارایی زرهی ارتش عراق را کاهش میداد. همچنین احاطه آب از سه قسمت موجب شده بود پدافند در برابر دشمن تنها در یک سمت انجام شود و آسیبپذیری از جناحین را کاهش دهد.
علاوه بر اینها، کوتاه بودن عقبه نیروهای خودی، پوشش مناسب منطقه برای پدافند هوایی، تسلط آتش بر روی خطوط و عقبه دشمن، امکان رعایت اصل غافلگیری، محدود بودن زمین و عمق قابل دسترس، از جمله عواملی بودند که بر میزان امیدواریها نسبت به کسب پیروزی میافزود. اما در عین حال با توجه به ویژگیهای خاص منطقه، مساله عبور از رودخانه و پشتیبانی عملیات، احداث پل، تردد قایقها به ساحل دشمن و پهلو گرفتن آنها در ساحل رودخانهها، هر کدام به عنوان موانعی بودند که برداشتن آنها از سر راه به سادگی امکانپذیر نبود. به همین دلیل در طرحریزی عملیات، تدابیر ویژهای برای رفع آنها اتخاذ شد.
بازتاب سیاسی عملیات والفجر ۸تبعات ناشی از فتح فاو به منزله تغییر در ماهیت سیاسی جنگ نیز بود، به این معنا که اتخاذ استراتژی دفاع مطلق از سوی عراق، پس از فتح خرمشهر، با این هدف بود که جنگ در روند فرسایشی، سرانجام منتهی بهپذیرش صلح از سوی ایران شود، اما فتح فاو و ارتقای موقعیت سیاسی و نظامی ایران در شمال خلیج فارس، عملا منجر به پیدایش شرایط جدیدی شد که هیچگونه مطابقتی با مشخصههای جنگ فرسایشی نداشت.
شورای امنیت، در پی این تحولات و تغییر موازنه قوا به سود ایران، در تاریخ ۱۳۶۵/۱۲/۳ اقدام به تهیه پیشنویس و صدور بیانیه مهمی کرد که در بند ۳ آن آمده بود: «دبیرکل از ایران و عراق بخواهد که دو کشور بیدرنگ در زمین، دریا و آزمایشهای مربوط به هوا آتشبس را رعایت کرده و بلافاصله تمام نیروهای خود را تا مرزهای بینالمللی شناخته شده، به عقب بکشند.»
این بیانیه در شرایطی منتشر شد که پیش از آن، در سختترین شرایطی که خاک ایران مورد تهاجم قرار میگرفت، سازمان ملل، تنها اقدام به صدور بیانیهای میکرد که در آن صرفا اظهار تاسف میشد. اما پس از فتح فاو با صدور قطعنامهای جدید به شماره ۵۸۲، عملا به سود عراق موضعگیری کرد و خواستار عقبنشینی تا مرزهای بینالمللی یعنی ترک فاو از سوی نیروهای ایرانی شد.
منابع:
خبرگذاری ایمنا
Www.tarikhirani.ir