درخشش ایران درحوزه دارویی

پیشرفت های به دست آمده در حوزه صنعت داروسازی ایران به گونه ای است که بسیاری از داروها که تا پیش از این در انحصار برخی کشورهای پیشرفته بود، اکنون به دست محققان کشورمان بومی سازی و تولید شده و از انحصار این شرکت ها خارج شده است.

همچنین داروسازان ایرانی توانسته اند علاوه بر تولید داروهای معمول در کشور به تولید داروهای نوترکیب و نانوداروها که اغلب در انحصار برخی شرکت های خارجی بود، دست یابند.

توجه به امر خودکفایی در تولید دارو و همچنین افزایش کیفیت و صادرات این محصولات و متعاقب آن میزان ارزآوری بالا برای کشور، می تواند کمک شایانی به حوزه دارویی و پزشکی کشور کند و بسیاری از مشکلات بیماران و جامعه پزشکی در زمینه واردات دارو را برطرف کند.

دکتر شهاب الدین جنیدی جعفری عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران در مورد دستاوردهای حوزه دارویی کشور پس از گذشت 35 سال از انقلاب اسلامی اظهار داشت : پیشرفت های دارویی کشور پس از انقلاب اسلامی قابل توجه بوده است به طوری که در حال حاضر بیش از 90 درصد نیاز دارویی کشور توسط محققان و داروسازان ایرانی تولید می شود .

وی با بیان این که تولیدات دارویی کشور پس از انقلاب اسلامی بی سابقه بوده است، اظهار داشت : هم اکنون با تربیت داروسازان جوان در سراسر کشور ایران توانسته است که در خاورمیانه جایگاه خوبی را به دست آورد .

*** تولید و ساخت برخی از داروها در کشور

جنیدی جعفری خاطرنشان کرد : تولید دارو تنها بخشی از دستاوردهای محققان ایرانی در سالهای پس انقلاب برای دستیابی به خودکفایی و اتمام وابستگی دارویی به کشورهای دیگر به شمار می رود.

به گفته وی برخی از تولیدات دارویی کشور در سال های اخیر به شرح ذیل است : قرص خوراکی ˈماینوکسیدیلˈ که برای کنترل فشار خون استفاده می شود. داروی ˈمونته لوکافتˈ در درمان آسم به کار برده می شود. داروی ˈتیوپنتال سدیمˈ برای بیهوشی عمومی در جراحی های کوتاه مدت و در درمان تشنج های بعد از بیهوشی استفاده می شود.ˈگلاتیرامراستاتˈ دارویی که برای درمان بیماری ام.اس استفاده می شود. این دارو در انحصار یکی از شرکت های متعلق به رژیم صهیونیستی بوده اما اکنون ایران به جمع تولیدکنندگان مواد اولیه این دارو پیوسته است.

وی افزود : همچنین تولید ماده اولیه داروهای ضدسرطان پروستات و سینه شامل ˈتریپتورلینˈ و ˈبوسرلینˈ ،اکتوروتایدˈ داروی هورمونی که در درمان ناهنجاری های رشد و برخی سرطان ها مورد استفاده قرار می گیرد. تولید داروهای ضد درد کمکی در بیهوشی که برخی از این داروها قدرت ضددرد تا 400 برابر مرفین دارد. با تولید این داروها ایران در زمره معدود کشورهای تولیدکننده این داروها (آمریکا، بلژیک، انگلستان و آلمان) قرار گرفته است. داروی ˈگلوتازونˈ در درمان بیماری دیابت به کار برده می شود و به هیچ وجه موجب کاهش بیش از حد قند خون نمی شود.

داروی ˈاسویکسˈ این دارو که اثر ضد تجمع پلاکتی دارد برای درمان بیمارانی است که استنت های قلبی دارند. داروی ˈمیگرستاپˈ نیز که در درمان سردردهای میگرنی مصرف می شود.

وی خاطرنشان کرد: از دیگر داروهایی است که نوع مصرف آن به صورت تزریقی و خوراکی است و برای نخستین بار در ایران تولید شده است می توان به داروی ˈتراستوزومب هرسپیتینˈ برای درمان سرطان سینه ، داروی هورمونی ˈسینوپار(PTH)ˈ برای درمان اختلال غدد پاراتیروئید ، داروی ˈپک GCSFˈ برای استفاده در پیوند مغز استخوان و خون سازی در بدن بیماران پس از شیمی درمانی ، داروی ˈاتانرسپتˈ برای درمان تورم مفاصل و داروی هورمونی ، داروی ˈلوپرولایدˈ برای درمان سرطان پروستات و ریه و تولید چند کیت آزمایشگاهی برای تشخیص بیماری هایی همچون هپاتیت C، سفلیس، نازایی، اختلالات هورمونی و مشکلات خونی اشاره کرد .

وی همچنین به تولید داروی مقابله با ایدز با عنوان IMOD ، تولید داروی درمان زخم پای دیابتی با عنوانAngipars ، داروی ˈدفراسیروکسˈ برای درمان کم خونی بیماران تالاسمی ،داروی ˈدوسه تاکسلˈ برای کنترل و درمان سرطان هایی نظیر تخمدان، پروستات، سینه و ریه اشاره کرد .

***تولید دارو های نو ترکیب

جنیدی جعفری به برخی دیگر از تولید و ساخت داروهای نوترکیب در کشور اشاره کرد و گفت: محققان کشورمان با تحقیقاتی گسترده در خصوص داروهای نو ترکیب در سال های اخیر توانسته اند به تولید داروهای نو ترکیب با تکنیک بالا دست یابند.

به گفته داروسازان ایرانی در ساخت و تولید ترکیبات و فرآوردهای دارویی از سطح دانش تولید فراتر رفته و به تولید انبوه رسیده ایم .

وی در مورد تولید داروهای نو ترکیب در سال های اخیر گفت : در سال های اخیر داروی ˈفاکتور 8ˈ برای درمان بیماری های خونی و هموفیلی، داروی ˈFSHˈ برای درمان ناباروری ، داروی رت پلاس (reteplase) که لخته های خونی داخل عروق را که پس از سکته های قلبی برای بیماران خطر آفرین است، حل می کند. داروی پگاستریم (pegastrim) در درمان بیماران سرطانی و افزایش میزان گلوبل سفید خون آنها موثر است. داروی ˈ سینووکسˈ برای درمان بیماران ام اس،داروی ˈاینترفرون بتا، گاما و آلفاˈ برای درمان بیماران خاص و داروی ˈاینترفرون پگنیلهˈ برای درمان مبتلایان به هپاتیت c تولید شده است .

***تولید نانو داروها

عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران به ساخت نانو داروها اشاره کرد و گفت : ساخت و تولید نخستین نانوداروی تزریقی ضدسرطان خاورمیانه با نام تجاری ˈسینا دوکسوزومˈ این نانودارو نوعی آنتی بیوتیک قابل استفاده در درمان سرطان های ناحیه شکمی است.

وی ادامه داد: برخی دیگر نانو داروهای در کشور عبارتند از داروی ˈآوانکسˈ برای درمان بیماران مبتلا به ام اس استفاده می شود.داروی ˈسینادوکسوزومˈ ‏در درمان سرطان تخمدان، سینه ، خون و کاپوسی سارکومای (نوعی سرطان بافت نرم) کاربرد دارد.‏ تولید نانوداروی گیاهی ضد تب برفکی دام ،داروی ˈآمانتادین ˈ ضد ویروس و ضد پارکینسون ، داروی ˈمتفورمینˈ ضد مرض قند، داروی ˈگاباپنتینˈ ضد صرع ، داروی ˈبتاهیستینˈ ضد سرگیجه ، داروی ˈدی پیریدامولˈ ضد انعقاد خون

داروی ˈلیزینوپریلˈ ضد فشار خون، داروی ˈآتورواستاتینˈ پایین آورنده کلسترول خون ، تولید نانودارویی برای درمان التهابات روده ای است .

وی یادآور شد :این داروها بخشی از دستاوردهای محققان ایرانی در زمینه تولید دارو و تلاش آنها برای دستیابی به خودکفایی و اتمام وابستگی دارویی به کشورهای دیگر است که می تواند کمک بزرگی به وضعیت اقتصادی کشور کند .

*** افزایش چشمگیر داروخانه ها در کشور

جنیدی ادامه داد: تغییر در ارایه خدمات به بیماران ، افزایش تعداد دانشکده ها پس از انقلاب اسلامی ، تربیت نیروهای متخصص در نهایت منجر به افزایش تعداد داروخانه های سطح کشور شده است .

عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران گفت : تعداد دارو خانه ها در سراسر کشور قبل از پیروزی انقلاب اسلامی 1000 داروخانه بوده است که در حال حاضر نزدیک به 10 هزار داروخانه شده است .

جنیدی افزود : در حال حاضر تولید دارو در داخل علاوه بر کاهش قیمت داروهای مورد نیاز بیماران و کمک به هزینه درمانی کشور، می تواند میزان قابل توجهی از هزینه های ارزی دارو را کاهش دهد و در صورت صادرات این تولیدات ارزآوری زیادی را نیز برای کشور به دنبال داشته باشد.

دبیر انجمن داروسازان تهران افزود : هم اکنون نسبت رشد تاسیس داروخانه ها 5 برابر رشد جمعیت است و این موضوع دسترسی آحاد مردم را به داروخانه ها بیشتر کرده و این امر در ارتقای نظام سلامت تاثیر مثبت داشته است و توانسته ایم با تربیت داروسازان جوان در کشور خدمات دارویی یکسانی را ارایه کنیم .

***حمایت از بیماران صعب العلاج و سرطانی

جنیدی با بیان این که در سال گذشته با توجه به شرایط تحریم ها با کمبود داروها و گرانی آنها مواجه شدیم ، افزود:تخصص منابع برای بیماران خاص و صعب العلاج به سازمان های بیمه گر و نظارت دقیق و توجه مسئولان حوزه سلامت شرایط را به حالت عادی برگرداند و بسیاری از داروهای بیماران سرطانی و صعب العلاج تحت پوشش بیمه ها قرار گرفت .

دبیر انجمن داروسازان تهران خاطرنشان کرد: قبل از انقلاب اسلامی عمدتا صنایع داروسازی توسط داروسازان و کارشناسان خارجی تصمیم گیری و اداره می شد اما امروزه خوشبختانه تمامی مراحل تولید و ساخت داروها توسط متخصصان ایرانی نظارت و توزیع می شود .

به گفته وی در حال حاضر 60 شرکت توزیع دارو در کشور فعال هستند که این شرکت ها قبل از انقلاب اسلامی 6 شرکت بود.