دولت سابق در پی کشیدن دیوار به دور دانشگاه‌ها بود

كامران دانشجو: فضاي دانشگاه‌ها امنيتي نبود

كامران دانشجو در سخنان پيش از خطبه‌هاي نماز جمعه تهران گفت: در نظامي كه برآمده از اراده ملت است انتظار اين است كه دانشگاه در طول نظام و جنبش دانشجويي براي قوام نظام باشد. در طول 8 سال دوره اصلاحات كه برخي مسئولان نيز در آن حضور داشتند سعي شد تا دانشگاه و جنبش دانشجويي در تقابل با نظام نشان داده شود. وي افزود: با ساخت مسجد و نوشتن بسم‌الله در ابتداي كتاب‌ها دانشگاه ما اسلامي نمي‌شود، ما بايد هنجارها، فرهنگ و علوم انساني خود را از غرب جدا كنيم و دانشگاه هويت اسلامي بگيرد. دانشجو ادامه داد: مقام معظم رهبري نيز مي‌فرمايند؛ بايد براي اسلام در دانشگاه اصالت قائل شد يعني اسلام يك امر جانبي و حاشيه‌اي نباشد و اصل باشد و روش‌ها و همچنين روابط در درون دانشگاه بايد صددرصد اسلامي باشد.وي با بيان اين كه فتنه خطرناك‌تر از نفاق است، گفت: فتنه، نفاق را در درون خود دارد و استعداد اين را هم دارد كه خود را در درون دانشگاه بازسازي كند. فتنه استعداد آن را دارد كه دانشجو و ملت حزب اللهي كه خالق صحنه 9 دي بودند را افراطي قلمداد كند و آن‌ها را پاي ميز محاكمه بكشاند.وي با بيان اين‌كه مي‌گويند فضاي امنيتي در دانشگاه وجود دارد، گفت: آيا در يك فضاي امنيتي مي‌شود 150 هزار مقاله و سند علمي توليد كرد؟ اين تعداد مقالات 16 برابر 8 سال دوره اصلاحات است و در دوره اصلاحات 9 هزار مقاله و سند علمي داشتيم اما در دوره اخير 150 هزار مقاله توليد كرديم و در منطقه رتبه اول علمي را پيدا كرديم در حالي كه بايد در سال 1404 به اين رتبه مي‌رسيديم.

كامران دانشجو وزير علوم، تحقيقات و فناوري دولت دهم به عنوان سخنران پيش از خطبه‌هاي نماز جمعه تهران و به مناسبت روز دانشجو مطالبي را بيان كرد كه براي فعالان و آگاهان به حوزه دانشگاه عجيب بود.

كامران دانشجو روز گذشته بر تمامي اتفاقات و حوادث تلخي كه بر دانشگاه و دانشگاهيان در دوره مسئوليت وي گذشته بود، چشم فرو بست و مستقيم و غيرمستقيم سياست‌هاي دولت يازدهم در حوزه دانشگاه را به باد انتقاد گرفت. دولتي كه هنوز چند صباحي بيشتر از آغاز به كار آن نمي‌گذرد و در همين مدت زمان كوتاه نظر اساتيد و دانشجويان را به خود جلب كرده است. محمد شريعتمداري، معاون اجرايي رئيس جمهور كه سال‌ها تجربه مسئوليت در سمت‌هاي مختلف نظام، از جمله حضور در شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی با حکم رهبری را در كارنامه خود دارد، در گفت‌وگو با ايران، ضمن نقد گفته‌هاي دانشجو، گفت: سوزانندگان پايه‌هاي آزاد انديشي خلاف مواضع رهبري حركت مي‌كنند.

***

آقاي شريعتمداري! روز گذشته تريبون نماز جمعه در اختيار يكي از وزراي دولت قبل قرار گرفت كه در حال حاضر هيچ مسئوليت رسمي ندارد. ارزيابي شما از اختصاص تريبون‌هاي عمومي به وزراي دولت قبل براي نقد دولت نوپای يازدهم چيست؟

این براي اولين بار بعد از پيروزي انقلاب است كه دولتي بعد از دوران مديريتش تمام تريبون‌هاي رسمي را در اختيار دارد تا رويكرد گذشته خود را ادامه دهد. تاكنون هيچ وزير اقتصادي، پس از كنار رفتن اين امكان را نداشته است كه به تلويزيون برود و بدون حضور منتقدي درباره عملكرد خود صحبت كند. در حالي كه اگر نقدي هم وجود دارد، انتظار مي‌رود با سند و مدرك ارائه شود. احتمالاً مي‌خواهند اين نوع رفتار را به عنوان يك سياست ادامه دهند.

دولت يازدهم براي مواجهه با اين قبيل اظهارات و مواضع چه تصميمي دارد؟

مردم با اين ترفندها آشنا هستند و بعيد است اين روش‌ها در رأي و خواسته ملت ايران تأثيري بگذارد. فكر مي‌كنم مشي اعتدالي دولت مي‌تواند پاسخگوي همه این نوع مسائل باشد. البته اين حق طبيعي دولت هم هست كه بيايد و بگويد من در شرايطي اقتصاد كشور را در دست گرفتم كه رشد اقتصادي كشور منفي 8/5 بوده است. حال اگر دولت پيشين نسبت به اين آمار اعتراض دارد، بايد با استناد به اعداد و ارقام قابل اتكا و ثبت شده در مراكز رسمي موضع خود را صراحتاً بيان كند. ولي اعضاي دولت‌های نهم و دهم طبق معمول، بدون سند و مدرك ادعاهايي را در تلويزيون، راديو يا تريبون نماز جمعه مطرح مي‌كنند كه دردي را دوا نخواهد كرد.

آقاي دانشجو مدعي شد كه دكتر روحاني به عنوان نامزد رياست جمهوري از وضعيت دانشگاه‌ها در آن زمان رضايت داشت.

وزير سابق آموزش عالي به تريبون نماز جمعه مي‌آيد و نقل قول غير واقعي از رئيس‌جمهور حاضر مطرح مي‌كند و مي‌گويد رئيس جمهور وقتي به دانشگاه آمد گفته است؛ وضع خيلي خوبي در دانشگاه‌ها حاكم بود.

اول از همه اينكه اصل اين حرف دروغ است. آقاي روحاني چنين حرفي را نگفته‌اند اين را به عنوان يك آدم مطلع به طور قطع مي‌گويم. ثانياً آن وضعي كه در دانشگاه‌ها در بازه زماني انتخابات وجود داشت، منبعث از ديدگاه‌هاي مقام معظم رهبري بود و هيچ ارتباطي با دولت دهم نداشت. اگر آن دولت مي‌خواست آنچه را که مدنظرش بود اجرا كند، به كانديداهاي رياست جمهوري حق ورود نمي‌داد. سياست كلي نظام كه رهبري آن را پيگيري مي‌كردند، موجب شد كه آقاي روحاني و ديگر كانديداهاي رياست جمهوري در دانشگاه‌ها حاضر شوند وگرنه رأي آقاي دانشجو اين بود كه با كشيدن يك ديوار بتوني بلند دور دانشگاه‌ها با ابزار حفاظتي بسيار قوي، هيچ كانديدايي را به دانشگاه‌ها راه ندهد.

مسئوليني كه تريبون‌هاي عمومي را به عنوان امانت ملت در اختيار دارند، بايد به مسائل با دقت بيشتري نگاه كنند. يعني صدا‌و سيما و ستاد برگزاري نمازجمعه‌هاي كشور كه اختيارات قانوني دارند و تحت امر دولت نيستند بايد بيشتر دقت كنند. به هرحال اين سؤال ايجاد مي‌شود كه آيا مطرح شدن مسائل مربوط به دانشگاه‌ها و روز دانشجو در پشت تريبون نماز جمعه از سوي مسئولين سابق به مصلحت كشور است یا خیر؟

آيا اين ارجح است كه وزير سابق علوم به پشت تريبون نماز جمعه بيايد و درباره مسائل دانشگاه و روز دانشجو صحبت كند؟ اينها به لحاظ سياسي امور پيچيده‌اي نيست. انصاف اين است كه مسئولين به اين نكات دقت كنند و از فرصتي كه دارند در جهت منافع ملي كشور استفاده كنند.

طبعا شما انتظار دارید چنين امكاني به اعضاي دولت فعلی داده ‌شود؟

اعضاي دولت کنونی اثبات كرده‌اند در راستاي اركان نظام حركت مي‌كنند. اين افراد سابقه اجرايي‌شان نشان مي‌دهد كه از جان‌شان در راه اهداف نظام دريغ نمي‌كنند چه رسد به ساير دارايي‌هايشان. عقل و منطق و سياست ايجاب مي‌كند صاحبان و تصميم‌گيرندگان تريبون‌هاي ملي در چارچوب منافع ملي عمل كنند.

علل و عواملي كه باعث مي‌شود اين اتفاق نيفتد قابل تحليل است، با مراجعه به برخي اسناد موضوع روشن مي‌شود و با مراجعه به آنها، علت اين تصميم‌گيري‌ها مشخص مي‌شود.

در سخناني كه از سوي دولتمردان سابق منتشر مي‌شود شاهد اين هستيم که آنها بسيار از نظرات رهبري مايه مي‌گذارند، آيا واقعاً اين همسويي وجود داشت؟

اين ضعف برخي مديران كشور هست كه مسئوليت كارهاي انجام شده خود را نمي‌پذيرند.

درست در زماني كه رهبري مي‌فرمودند بايد كرسي‌هاي آزادانديشي و شور نشاط در دانشگاه‌ها تقويت شود و از بيرون در دانشگاه‌ها دخالت نشود، همين كساني كه در تريبون‌ها سخن مي‌گويند نه تنها كرسي‌هاي آزادانديشي را كه چهارپايه‌هاي آزادانديشي را در دوران وزارت خود شكستند و چوب‌هايش را آتش زدند و خاكسترش را هم به باد دادند. اين آقايان خلاف مواضع مقام معظم رهبري رفتار مي‌كردند. جالب اينجا است كه رشد علمي كشور را به نام خود تمام مي‌كنند. در حالي كه رشد علمي كشور برآمده از يك سياست كلي در نظام جمهوری اسلامي و تلاش‌هاي متداوم دولت‌ها است.

كارنامه دولت دهم در حوزه آموزش عالي را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

چيزي كه آنها بايد به نام خود ثبت كنند، اتفاقاتي است كه خلاف ديدگاه‌هاي نظام در دوران وزارت‌شان در دانشگاه‌ها اتفاق افتاده است. كساني كه امروز در تريبون‌ها از تشنج در دانشگاه‌ها سخن مي‌گويند، خود مسبب يك بخش از ايجاد تشنج‌ها بودند. در دوره‌اي كه ايشان مدير برگزاري انتخابات بودند، چنان مديريت ضعيفي از خود بروز دادند كه باعث شد تا القاي شبهه شكل بگيرد. شايد اگر بخواهيم به دنبال مسببان حوادث 88 بگرديم، بايد از مديران نالايق برگزاري انتخابات كه القاي شبهه كردند و در ذهن مردم ايران تأثيرگذاري كردند، نام ببريم. بعد آنها در مصادر مهم‌تري قرار گرفتند و اين طور مي‌شود كه راه را گم و تصور مي‌كنند مردم مديريت ضعيف آنها را فراموش مي‌كنند.

رهبري هميشه از اين كه ضد انقلاب از بيرون فشار بر ما وارد كند و دانشگاه‌ها را تحت تأثير قرار دهد، نگران بودند و متأسفانه ما مي‌ديديم كه اين دو نيرو، يكي نيروي ضد انقلاب از خارج و يكي هم به ظاهر دوستان نادان تلاش مي‌كنند تا جو تشنج را در دانشگاه‌ها به وجود آورند.

همه دولت‌ها حداقل در دوره رهبري آيت‌الله خامنه‌اي ديدگاه‌ها و نظرات ايشان را در حوزه آموزش عالي كشور داير بر مدار ايجاد نشاط، ايجاد كرسي‌هاي آزادانديشي، توسعه فعاليت‌هاي پژوهشي و علمي و دانشگاهي قرار داده بودند. ايجاد صندوق حمايت از نوآوري‌ها، تشكيل بنياد نخبگان محصول آن دولت‌ها است و در آن دولت‌ها قدم‌هاي بزرگي برداشته شده است. بعضي از محصول‌هايي كه در دولت‌هاي نهم و دهم به وجود آمده است، حاصل تلاش‌هاي پيشينيان و همسو با ديدگاه‌هاي رهبر انقلاب بوده است.

آن دولت‌ها به طور موازي علاوه بر اين كه اين كار را مي‌كردند، به آن عنصر دوم يعني نشاط سياسي هم مي‌پرداختند. در دولت‌هاي دهم و نهم به مردم اين گونه القا شد كه اگر نشاط سياسي باشد، پيشرفت علمي نخواهد بود. آنها مدعي بودند جو امنيتي كه ما در طي اين هشت سال حاكم كرديم، موجب رشد علمي است در حالي كه واقعاً اين حرف يك چيز عجيب و غريبي است.

به نظر مي‌رسد اعضاي دولت پيشين اصرار بر ادامه مسير گذشته دارند و با طرح موضوعاتي همچون درخواست مناظره، درصدد از بين بردن آرامش موجود دارند؟

انجام این گفت‌وگو صرفاً به جهت اين كه تصور اشتباهي جا نيفتد كه اگر دولت تدبیر و امید به اين موضوع پاسخ نمي‌گويد به معناي پاسخي نداشتن است يا چون دولت پاسخ صریح به اين نوع حرف‌ها نداده است به معناي پذيرفتن حرف‌هايي از اين دست است. اگر اين حرف‌ها از تريبون رسمي ابراز نمي‌شد، من و دیگر همکارانمان در دولت هم انگيزه‌اي نداشتيم كه به آنها پاسخ دهيم. ما به دنبال اين جوسازي‌ها نيستيم. تصور ما اين است كه يك دولت هشت سال چه خوب چه بد كار كرده است. چه آنهايي كه از منافع آن بهره‌مند شدند و چه آنهايي كه نشدند همه مطلع هستند. نتيجه آن پاداش‌هاي چندين ميليارد توماني و دور زدن قانون و رفتارهايي از اين دست مشخص است. اكنون مشخص شده است كه چه كساني با عنوان پاكدست بودن آمدند و چه بر سر بيت‌المال مسلمين آوردند. به نظر من به هر ميزان كه بيشتر درباره اين ملغمه‌اي كه به وجود آورده‌اند گفت‌وگو شود، برخي از آثار مثبت برجاي مانده دولت نهم و دهم را هم از بين خواهد برد.

توصيه من به آنها اين است كه با مردم همراه شوند و به توسعه سياسي روي بياورند. در مسائل مهم و اساسي هم مقام معظم رهبري نقشه راه را در اختيار قرار مي‌دهند و اگر لازم باشد نكاتي را خواهند گفت درست نيست كه آنها دايه مهربان‌تر از مادر شوند.