می خواهیم مانع از دستیابی ایران به «سلاح هسته ای» شویم!/ از فرانسوی ها به خاطر کاری که انجام دادند متشکریم

گروه مانیتورینگ: اگرچه مذاکرات ژنو در ابتدا قرار بود در سطح معاونان برگزار شود اما روند مذاکرات به سمتی کشیده شد که وزرای خارجه شش کشور غربی علی رغم برنامه ریزی های دیپلماتیک قبلی، ترجیح دادند برنامه های قبلی را لغو کرده و خود را به ژنو برسانند.
به گزارش بولتن، این چنین بود که در روز دوم مذاکرات، وزاری شش کشور غربی نیز به ژنو آمده و دیدارهای دو جانبه و چند جانبه ای را با تیم هسته ای ایران ترتیب دادند. در این میان شاید مذاکرات ایران و امریکا که به مدت چهار ساعت طول کشید، از اهمیت بیشتری برخوردار بود.
بعد از این نشست جان کری، وزیرخارجه امریکا در نشست خبری حضور یافت و به برخی از پرسش های خبرنگاران نیز پاسخ داد که وب سایت وزارت خارجه امریکا متن کامل سخنان جان کری در این نشست را منتشر کرد. بادقت و تأمل در سخنان کری می توان دریافت که طرف امریکایی همچنان بر طبل ادعاهای توخالی ده سال پیش کوفته و باز هم علی رغم همه اقدامات اعتمادساز ایران، ایران را متهم به ساخت سلاح هسته ای کرده است! او در این نشست به متحدان و دوستان خود نیز قول داده که دغدغه های آنان را فراموش نکرده و نخواهد گذاشت به آنان آسیبی برسد.
مرور سخنان جان کری از این زوایه که نشان می دهد سیاستمداران امریکایی حاضر نیستند سرسوزنی از منافع ملی خود و متحدانشان عدول کنند، می تواند مفید باشد. مخصوصا برای برخی از سیاستمداران ایرانی که حاضرند همه چیز حتی منافع ملی ایران را قربانی کنند و از حقوق مسلم و طبیعی ایران دست کشند، تا شاید با لغو تحریم ها، اندک صباحی بهتر زندگی کنند.
متن کامل سخنان جان کری بدین شرح است:

سپاسگزارم از اینکه در این پروسه مسلماً طولانی و جالب همراه ما ماندید که اگر بتوانم، باید آن را یک پروسه بسیار پربار توصیف کنم. مایلم از همکارانم در انگلیس، ترکیه، فرانسه، روسیه و چین تشکر کنم. و مخصوصاً می خواهم از خانم کاترین اشتون برای نقش رهبریشان و از اتحادیه اروپا برای اینکه همه ما را در اینجا گرد آورد تا به این کار بسیار مهم رسیدگی کنیم، کاری که در آن سعی می کنیم پرسشی پیرامون حرکت بالقوه یک کشور بسوی سلاح اتمی را بررسی کنیم. و مسلماً، تعهد پرزیدنت اوباما، تمام اعضای گروه ۱+۵ و سایرین در دنیا این اطمینان را ایجاد می کند که آن حرکت اتفاق نیفتد و ایران به سلاح اتمی دست پیدا نکند.

می خواهم بگویم مذاکرات در فضایی همراه با احترام متقابل پیش رفت.آنها بسیار جدی بودند. اما مذاکرات به شکلی مودبانه و مناسب برای موضوعی با این جدیت برگزار شد. و ما مصمم وارد ژنو شدیم. همانطور که پرزیدنت اوباما گفته است، هدف او از روز اول ریاست جمهوری اش، این بوده است که از عدم دسترسی ایران به سلاح هسته ای اطمینان حاصل کند. این موضوع همچنان هدف ما باقی خواهد ماند زیرا ما به جلوگیری از گسترش سلاحهای کشتار جمعی متعهد خواهیم ماند و همچنین به حفاظت از متحدانمان مخصوصاً آنهایی که در آن منطقه جاییکه امنیت اینچنین بحرانی و حیاتی است، متعهد باقی خواهیم ماند. ما همچنین به حفاظت از منافع ملی مان در دنیا در برابر گسترش چنین سلاحهایی متعهد هستیم.

ما برای محدود کردن اختلافاتمان به ژنو آمدیم و می توانم بدون هیچ اغراقی به شما بگویم که نه تنها اختلافاتمان را محدود کردیم و آنهایی که باقی ماندند را روشن کردیم، بلکه در یافتن روشهایی برای برخورد با این پرسش که چگونه می توان برنامه ای تنظیم کرد که این ماهیت صلح آمیز را تضمین نماید، به پیشرفتهای قابل توجهی دست یافتیم. از این موضوع که از زمانی که به ژنو وارد شدیم تا اکنون که اینجا را ترک می کنیم ما نزدیکتر شده ایم، هیچ تردیدی در ذهن من نیست و با کار صحیح و باور درست در هفته های آینده می توانیم در واقع به هدفمان برسیم.

و در دو روز گذشته، پیشرفت قابل توجهی به دست آمد. من از همکاری موثر کشورهای گروه ۱+۵ و تیم ها تحت تاثیر قرار گرفتم و متشکرم و فکر می کنم امشب در حالی که اینجا را ترک می کنیم، در موضع ما و در هدف ما یک اتحاد وجود دارد. ما متعهدیم که کارشناسان سیاسی مان در چندروز آینده با یکدیگر دیداری داشته باشند و فکر می کنم خانم اشتون این موضوع را با شما در میان گذاشته باشد و متعهدیم یا با این هدف که آنچه تاکنون ساخته ایم را مستحکتر کنیم یا کار را به پایان برسانیم ،در صورت نیاز،بار دیگر در طول چند هفته آینده بازگردیم.

اجازه بدهید به آنهایی که میخواهند بدانند این چگونه فرآیندی است بگویم که اعتمادسازی میان کشورهایی که با یکدیگر به واقع برای مدتی طولانی با یکدیگر سرناسازگاری داشته اند، امری زمان بر است. در مورد ایران این حالت از سال ۱۹۷۹ تا کنون بدین شکل بوده است. بنابراین درحالی که ما به جدیت مشغول فعالیت برای فائق آمدن بر بی‌اعتمادی موجود هستیم و تلاش بر اعتماد سازی می کنیم ، تلاش می کنیم راههایی پیدا کنیم تا به هدفمان یعنی احراز اطمینان عاری از شبهه نسبت به اینکه این برنامه، یک برنامه صلح آمیز اتمی است، برسیم.

دیپلماسی زمان می برد و همه طرفها احتیاج به زمان دارند تا به طور کامل مسائلی را که پیچیده ، فنی و مشکل هستند و طی روزهای گذشته درباره شان بحث شد را بررسی کنند. و من بخصوص مشتاقم تا بازگردم و پرزیدنت را درجریان مباحث قرار داده و با اعضای کنگره و دیگران درمورد آنچه در این مذاکرات یادگرفته ایم و اینکه همزمانی که به جلو گام برمیداریم چگونه می اندیشیم، گفتگو کنم. ما همچنین درک می کنیم که احساسات بسیار قوی از سوی متحدان ما نسبت به پیامدهای گزینه های فراروی ما وجود دارد و ما به این احساسات احترام می گذاریم. برخی از این نگرانی ها به طور مستقیم وآنی درگیر هستند و نیازی نیست دوباره اشاره کنم که ما احترام زیادی برای آن نگرانی ها قائل هستیم.

به همه کسانی که سریع نتیجه گیری می کنند یا گزارشهای زودهنگام را باور می کنند یا مخصوصاً به کسانی که شایعات یا بخشی از اطلاعاتی که بطور غیرعامدانه به بیرون درز کرده است را باور می کنند، هشدار می دهم. واقعیت این است که تمامی این مذاکرات کاملا محرمانه است و این سری بودن مذاکرات به عنوان عاملی که که به آن جدیت میبخشد مطرح است. ما مدت مدیدی است که روی این قضیه کار می کنیم. گروه پنج بعلاوه یک برای مدت چهارسال یا بیشتر درگیر آن است. من پیشتر به عنوان سناتور و اینک به عنوان وزیرامورخارجه ناظر و در جریان این اقدامات بوده ام و به خوبی از پیچیدگی ذاتی این چالشِ ویژه، آگاهی دارم.

اما ما با دستورکاری واضح مبنی بر پیشرفت درخصوص جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای به ژنو آمدیم و باوردارم که ما درحالی این دور مذاکرات را به پایان می بریم که نه تنها به این هدف متعهد ماندیم بلکه برآن هدف و درک چالشهای باقیمانده و روشن نمودن راههایی که ما دقیقاً بتوانیم برای دستیابی به آن هدف با یکدیگر همکاری کنیم، تعهدی مضاعف یافته ایم.

مجددا تاکید می کنم که پنجره دیپلماسی تا ابد بازنخواهد ماند و ما به تلاشهایمان برای حصول به یک نتیجه صلح آمیز ادامه میدهیم چرا که ما باورداریم که یک دیپلماسی توانمند به نوبه خود سلاحی آن قدر قدرتمند هست که بتواند برمخاطره آمیزترین سلاحهای کشتارجمعی جهان فائق آید. و از همین رو است که ما به تلاشهایمان ادامه می دهیم.

به این ترتیب خوشحال خواهم شد تا به چند پرسش پاسخ دهم. بفرمایید:
سوال: دو سوال جناب وزیر. در نشستهایی شبیه این چه میزان هماهنگی میان گروهی بین اعضای گروه پنج بعلاوه یک صورت می گیرد؟ آیا شما از موضع فرانسه و مخالفتشان با توافق این غافلگیر شدید؟ و پرسش دوم این است که، شما هنوز به توافقی دست نیافته اید و امیدوارید که با مذاکرات بیشتر در هفته های آینده به توافقی دست پیدا کنید. آیا این به مخالفان چنین توافقی با ایران فرصت خواهد داد تا کار شما را منحرف کنند؟ منظورم اسراییل، عربستان سعودی و کنگره ایالات متحده است. آیا شما نگران هستید که کنگره تحریم های بیشتری را علیه ایران به تصویب برساند؟

وزیر امور خارجه کری: خوب اجازه بدهید که اول به قسمت دوم پرسشتان پاسخ دهم و همینجا به شما می گویم که این موضوع عواقبی دارد که واقعاً باید براساس صلاحیت ها بررسی شود و نه بر اساس سیاست. افراد باید بایستند و به این فکر کنند که هر یک روزی که ما به توافق نرسیم چه اتفاقی می افتد. هر یک روزی که دیرتر شما با ایران به توافق برسید، ایران به غنی سازی اش ادامه می دهد، به نصب سانترفیوژها ادامه می دهد و برنامه اش را پیش می برد. آنچه ما در تلاش هستیم به سرانجام برسانیم و معتقدم خواهیم رساند این است که این برنامه را همینجا متوقف کنیم تا وقتی که مذاکرات واقعی برای پیداکردن توافق نهایی آینده در جریان است، این برنامه در موقعیتی نباشد که بتواند ادامه پیدا کند. و این کار زمان می برد.

حالا، به نظرم می رسد که اعضای کنگره و سایرین در دنیا درک می کنند که تا قبل ازینکه شما نهایتاً آن گزینه نهایی که استفاده بالقوه از زور است را انتخاب کنید، باید به دیپلماسی فرصت دهید تمام راههای چاره اش را بکار گیرد. پس معتقدم که برای کنگره و تمام کشورهای ما – و فکر می کنم ما همه در این موضوع اتفاق نظر داریم- که این بسیار حیاتی است که گروه ۱+۵ قطعاً در لزوم استفاده از دیپلماسی بعنوان وسیله ای برای بازداشتن ایران از دسترسی به سلاح هسته ای توافق دارد . ما می دانیم که زمان در حال از دست رفتن است و این بخشی از آن چیزی است که این بحث را اینچنین حیاتی می کند. اما من باور دارم که در طول چند روز آینده منطقی بودن آنچه ما اینجا انجام می دهیم و واقعیت آنچه به دست می آوریم مورد توجه آنهایی که باید بدانند خواهد گرفت و وقتی ما برگردیم این موارد به خوبی با آنها درمیان گذاشته خواهد شد.
درمورد خود مذاکرات، ما با فرانسوی ها بسار نزدیک کار می کنیم. ما با فرانسوی ها موافق بودیم که مسائلی وجود داشت که باید به آنها رسیدگی می شد. ما با چیزهایی داخل پرانتز وارد مذاکرات شدیم که این ماهیت مذاکرات است. و از قبل هم می دانستیم که مجبور خواهیم بود که مذاکره کنیم که کردیم. و فکر می کنم توافق داشتیم که زبان خاصی لازم داشتیم تا برخی موضوعات را روشن کنیم. من قطعاً با قصد انجام اینکار به اینجا آمدم و این چیزی است که پرزیدنت اوباما از من خواسته بود تا انجام دهم.

پرزیدنت اوباما مکرراً گفته است که ما در مذاکرات عجله نخواهیم کرد. پرزیدنت به وضوح گفته است که معامله نکردن بهتر از یک معامله بد است و فکر می کنم این خوب است که ما این زمان را استفاده می کنیم تا مطمئن شویم تمام جزییات لازم را مورد توجه قرار داده ایم تا به یک توافق برسیم تا مطمئن باشیم که می توانیم در چشم متحدانمان و دوستانمان نگاه کنیم و و بگوییم که "این، کار را تمام می کند." هدف این است.
پس ما از فرانسوی ها برای کاری که باهم انجام دادیم متشکریم و همچنین تک تک اعضا به یک شکلی سهمی در این کار داشتند. این طبیعت کار گروه ۱+۵ است. اینها کشورهای مستقلی هستند. هیچ کشوری نمی آید اینجا تا به یک شکلی کار خودش را انجام بدهد. ما باید باهم کار کنیم و این طبیعت این فرایند است.

و فکر می کنم این چیزی است که در چند هفته آینده وقتی مدیران سیاسی باهم کار می کنند، روی دستاوردهای آخرین ساعت های ما در اینجا کار خواهند کرد و من بسیار اطمینان دارم که این کار شدنی است. نمی گویم که حتماً خواهد شد ولی می توانم به شما بگویم که با تلاش مثبت در روزهای آینده قطعاً به سرانجام خواهد رسید.

سوال: آقای وزیر، روز پیش وقتی شما در اسراییل بودید، گفتید که ایالات متحده از ایران خواسته است تا با توقف کامل موافقت کنند. بعنوان یک توافق اولیه، به نظر شما، گذاشتن اجبار بر بخش پلوتونیومی برنامه اتمی ایران چقدر مهم است - یعنی از اینکه ایران از بهره برداری یا سوخت رسانی به رآکتور آب سنگینی که در عراق ساخته می شود بازداشته شود؟ آیا این بعنوان بخشی از آن توقف کاملی که شما از آن صحبت می کردید گام مهمی است؟ و نهایتاً، دیدار بعدی، همانطور که شما گفتید، در سطح کارشناسان سیاسی است نه وزرای خارجه. آیا این به آن معنا نیست که قبل ازینکه بازگرداندن مجدد وزاری خارجه به ژنو معنا پیدا کند، اختلافات قابل توجهی وجود دارند که باید محدود شوند ؟

وزیر خارجه کری: خیر، این درواقع بازتاب همان موضوعات کلامی است که خواستیم کاملاً حل و فصل شوند تا وقتی وزرا دوباره بازمی گردند بدانند که در خصوصیات کلام بحث توافق دارند. وبا برنامه کاری تمام وزرا ممکن است برای همه مقدور نباشد. و من فکر می کنم که همه احساس کردند که می خواستند به کشورشان بازگردند و برروی برخی ازین موضوعات که فنی و پیچیده هستند کار کنند و ببینند که آیا می توانند با همکاری کارشناسان سیاسی و افراد مناسب دیگر آن کلام را در آن سطح به دست بیاورند. این چیزی است که ما را به اینجا رسانده. و ما پیشرفت زیادی حاصل کرده ایم. حالا ما به مرحله بعدی می رویم و امیدوارم که دو یا چند هفته دیگر، وقتی وزرا باز می گردند، ما در موقعیتی باشیم که بتوانیم به جلو برویم.

اما درمورد پلوتونیوم، صد در صد. این موضوع اساسی است و موضوعی است که زمان قابل توجهی روی آن صرف کرده ایم و شدیداً اصرار داریم که –در کنار موضوعات متعدد دیگر- باید در متن هرگونه توافقی به آن رسیدگی بشود.