عقب‌ماندگی عمان از ایران در برداشت از میدان هنگام

میدان هنگام در مرز بین‌المللی آب‌های ایران و عمان و در فاصله تقریبی 45 کیلومتری جزیره قشم قرار دارد که در سال 1975 با حفر یک حلقه چاه در آب‌های ایران کشف شد.

با حفر دومین چاه در سال 2006 میلادی و انجام مطالعات مخزن مشخص شد که این میدان دارای نفت فرار با درجه API حدود 42 با حجم نفت درجای بیش از 700 میلیون بشکه و گاز درجای حدود دو تریلیون فوت مکعب است.

بر این اساس 80 درصد از میدان هنگام متعلق به ایران و 20 درصد آن هم از آن کشور عمان با نام "بخاء غربی" است.

با توجه به این که سیاست "مشارکت به جای رقابت" از سوی شرکت ملی نفت ایران برای تولید نفت و گاز از میادین مشترک مطرح شده است، مذاکرات متعددی با عمان برای توسعه مشترک میدان هنگام آغاز شد که در مجموع این مذاکرات 13 سال به طول انجامید.

اما در نهایت این مذاکرات به برداشت مشارکتی منجر نشد چراکه عمانی‌ها از آذر سال 1386 در پی اقدامی یک جانبه و به صورت مشارکت در تولید با شرکت انگلیسی اینداگو، توسعه این میدان نفتی را آغاز کردند.

در این رابطه طرف عمانی با ساخت یک خط لوله به طول 25 کیلومتر از بخش مشترک میدان هنگام – البخاء و استفاده از تاسیسات موجود در رأس‌الخیمه امارات، تولید روزانه خود را از میدان هنگام با حجم 10 هزار بشکه آغاز کرد اما اکنون ایران سه برابر رقیب عربی خود نفت مرغوب این میدان مشترک را برداشت می‌کند.

البته قرار است با ساخت خط لوله‌ای جدید به طول 75 کیلومتر، نفت تولید این میدان به صورت مستقیم از محل تولید به پالایشگاه بندرعباس منتقل شود تا این شیوه جایگزین تامین خوراک مورد نیاز این پالایشگاه از طریق کشتی شود و هزینه‌های حمل‌و‌نقل را کاهش دهد.

علاوه بر این یکی دیگر از دلایل انتقال نفت میدان هنگام به پالایشگاه بندر عباس این است که گفته می‌شود نفت این میدان، بهترین نوع نفت در خاورمیانه است و می‌توان از آن بنزین بسیار مرغوب و در حجم بالا تولید کرد.

گاز تولیدی این میدان نیز با خط لوله‌ای دریایی به طول 40 کیلومتر به جزیره قشم و نفت تولیدی آن نیز به تاسیسات تفکیک‌گر این جزیره انتقال پیدا می‌کند و بعد از آن نفت تفکیک شده با خط لوله‌ای به طول 112 کیلومتر به منطقه سیری منتقل می‌شود.

از جمله امتیازهای طرح افزایش تولید میدان هنگام می‌توان به انجام تمام پروژه‌های توسعه میدان توسط پیمانکاران ایرانی و ایجاد زیرساخت‌های موردنیاز در منطقه قشم جهت توسعه میادین توسن، تفتان و هرمزها اشاره کرد.