از اکثر کشورهاي عربي در جنگ اسير داشتيم

حسين شيخ الاسلام، قائم مقام وزير امورخارجه و از ديپلماتهاي با سابقه در گفتگويي با روزنامه ايران به بيان برخي پيدا و پنهان هاي سياست خارجي در دوران دفاع مقدس پرداخت.


معاون سياسي وقت وزارت خارجه در پاسخ به سوالي درباره ادعاي نهضت آزادي مبني بر پيشنهاد کشورهاي عربي بعد از فتح خرمشهر براي پرداخت خسارت ايران در ازاي آتش بس گفت: اين ادعايى دروغ است، مثل اين ادعا كه الان مى گويند ما (برخي کشورهاي عربي)به فلسطينى ها كمك مى كنيم. افرادى كه به چنين ادعاهايى دامن مى زنند خود در توطئه دست دارند.

شيخ الاسلام در توصيف جبهه حامي صدام در دوران دفاع مقدس مي افزايد: همچنان كه مى توان گفت تقريباً همه كسانى كه عليه دولت قانونى حماس توطئه كردند و در طراحى نقشه، تأمين مالى و حمايت سياسى از تجاوز رژيم صهيونيستى نقش داشتند و از حمله اسرائيلى ها پشتيبانى كردند، تقريباً همان هايى هستند كه صدام حسين را در حمله عليه جمهورى اسلامى- در مقطعى كه ما گروگان هاى امريكايى را در دست داشتيم- حمايت مى كردند. فراموش نمى كنم كه بعد از همه تلاش هايى كه امريكا براى آزادى گروگانها انجام داده بود و البته هيچ غلطى نتوانست بكند، صدام حمله را شروع كرد و كارتر (رئيس جمهور وقت امريكا) روز حمله در تلويزيون گفت كه اميدوارم ايران بفهمد كه با دنيا به چه زبانى صحبت كند.اين گونه بود كه آنها مشخصاً حمله را طراحى و پشتيبانى كردند و تمام توان اطلاعاتى و عملياتى خود شامل ماهواره ها و دانش نظامى شان را در خدمت صدام قرار دادند و كشورهاى عربى نيز با پول و منابع مالى از بغداد حمايت كردند كه البته بعداً به اين موضوع اعتراف نمودند.

وي درباره ادعاهاي نهضت آزادي افزود: اصلاً اين گونه نيست. اتفاقاً همين نكته رامى خواهم بگويم كه اينها در توطئه شريك بودند و ممكن است كه بعضى جاها براى گول زدن ما بعضى خبرها را بدهند ولى مبتنى بر واقعيت نيست و محتوايى نيز ندارد. انتظار ديگرى از دوستان ما در نهضت آزادى نيست چرا كه از همان ابتدا، تحليل ها و ديدگاه آنها با خط فكرى حضرت امام(ره) فرق ريشه اى داشته است.البته نهضت آزادى قطره اى هم در مقابل جريان امام(ره) نبود و رود خروشان حضرت امام(ره) مى رفت و آنها هم مثل خاشاك، حرفى مى زدند كه البته تعيين كننده نبود. با تمام احترامى كه براى آنها قائل هستم ولى بايد جايگاه آنها را بدانيم. از طرفى ايران يك كشور آزاد است و اينها هم اين نوع تفكر را دارند و هم اكنون نيز ابراز مى كنند.واقعيت اين است كه جنگ خيلى جدى تر از اين حرفها بود كه كسى بگويد پول بدهيم، پول ندهيم.جنگ براى نابودى جمهورى اسلامى طراحى شده بود. امريكايى ها به درستى فهميده بودند كه موضوع چيست.

شيخ الاسلام دربارهنقطه عطف دفاع مقدس هم مي گويد:ما وقتى توانستيم صحنه بين المللى را به نفع خودمان تغيير دهيم كه وارد فاو شديم. عمليات فاو، عمليات خيلى عجيبى از نظر تكنيكى، استراتژيك، تاكتيك، انتخاب موقعيت و.‎.. قلمداد مى شود و خيلى حرفها مى توان درباره آن گفت. مهم ترين اين مباحث، اثر سياسى بود كه در اختيار داشتن اين منطقه براى ايران داشت و در اين وضعيت بود كه ما در موضع قدرت قرار گرفتيم و توانستيم قطعنامه۵۹۸ را به نفع خودمان و با گنجاندن دو بند مورد نظرمان رقم بزنيم. پس از آن بود كه دبير كل وقت سازمان ملل بررسى كرد و در نامه اى كه بعداً منتشر شد، صدام را به عنوان متجاوز جنگ معرفى كرد كه موضوعى مهم در ارتباط با آينده انقلاب و كشور بود. دومين بند مكانيزمى بود كه براى پرداخت خسارت تعيين شد كه البته خيلى مورد تأييد ما نيست.

معاون وقت وزارت امورخارجه درباره ماجراي مک فارلين هم گفت: ارتش عراق دو برترى زرهى وهوايى برما داشت، آن زمان بحث قطعنامه ۵۹۸ مطرح بود و ما براى رفع اين نقيصه مذاكرات با مك فارلين را انجام داديم، قصد ما اين بود كه با يك عمليات مهم شرايطى ايجاد كنيم كه خواسته هايمان در قطعنامه گنجانده شود به همين دليل كسى كه از طرف ما با امريكاييها مذاكره مى كرد قيافه اى داشت كه به نظر مى رسيد بهره هوشى خيلى كمى دارد ولى امريكايى ها گول خوردند.

شيخ الاسلام درباره وِيژگي هاي شخصي مشاور امنيت ملي آمريکا مي گويد: مك فارلين رئيس وقت شوراى امنيت ملى امريكا بود، آدم بسيار با شخصيتى بود وقتى شكست خورد اقدام به خودكشى كرد كه نجات پيدا كرد.او با آن منصب وپست و شخصيتش تنها درخواستش از ما اين بود كه در هتل استقلال تهران بايستد و آقاى هاشمى رفسنجانى كه رد شد به او سلام كند.

قائم مقام وزارت امورخارجه روايت جديدي از موشکهاي آمريکايي که در فاو استفاده شد، مي دهد و مي افزايد: مذاكرات خوب پيش مى رفت، ما موشك هاى «هاگ» و «تاو» ميخواستيم، امريكاييها نداشتند و از ذخايرشان در اسرائيل براى ما فرستادند، وقتى آقاى هاشمى، فهميد گفت: آنها را برگردانيد، در جنگ با يك كشور عربى نمى شود از آنها استفاده كرد. ما قصد داشتيم مهم ترين حمله خود به فاو را انجام دهيم، تحليل ما اين بودكه اگر فاو را بگيريم عراق مثل افغانستان ميشود وهيچ راهى به درياى آزاد نخواهد داشت مى دانستيم در اين حمله عراق نقطه به نقطه فاو را خواهد زد و اينگونه بودكه ۷۶ هواپيماى عراقى را در فاو سرنگون كرديم، اگر حمله به فاو نبود قطعنامه عليه ما صادر مى شد ولى ما توانستيم دو خواسته اعلام آغازگر جنگ و پرداخت غرامت را در قطعنامه ۵۹۸ بگنجانيم،هرچند عده اى در مجلس اعتراض كردند وامام دستور دادند اعتراضات متوقف شود،اگر امام نمى ايستادند مشكل ايجاد مى شد، اگر مذاكرات مك فارلين و موضوع موشك هاى «هاگ» و «تاو» نبود نمى توانستيم در فاو پيروز شويم.

شيخ الاسلام همچنين در پاسخ به اين سوال که در زمان جنگ از چند كشور اسير در اختيار داشتيم،اظهار داشت: نمى توانم به طور دقيق بگويم ولى متأسفانه از اكثر كشورهاى عربى در ارتش عراق عضويت داشتند و حتى برخى رؤساى كشورهاى عربى عليه ما نيز گلوله توپ شليك كردند. بدين شكل صدام تلاش داشت كه جنگ را به جنگ عرب و فارس تبديل كند و مشاركت عرب ها در ارتش عراق به صورت سمبليك را داشته باشد و آنجا بود كه رهبران عرب به غير از آقايان حافظ اسد، قذافى و رئيس جمهورى الجزاير عليه ما موضع گرفتند. الجزايرى ها كه خود بانى قطعنامه۱۹۷۵ بودند با پاره شدن اين قرارداد به نوعى مورد توهين قرار گرفته بودند. زمانى كه هواپيماى آقاى بن يحيى، وزير خارجه الجزاير در مسير ايران بود، صدام دستور شليك به اين هواپيما را داد و با اين كار مى خواست بگويد كه تا اين حد مخالف است كه يك عرب ميانجى شود و معتقد بود كه همه اعراب بايد پشتيبان وى باشند. اين موضوع بعداً در اسناد نيز فاش شد.

معاون سياسي وقت وزارت امورخارجه درباره نقش مصر در جنگ تحملي هم گفت: اشتباهات مصر منحصر به امروز نيست و از ديرباز بوده است. اين كشور هم در طراحى جنگ و هم در پيشرفته كردن تسليحات صدام كمك كرد. به طور مثال (موشك هاى) اسكاد صدام به تهران نمى رسيد و مصرى ها آن را پيشرفته تر كردند كه به تهران برسد.

شيخ الاسلام تاييد کرد کهتعداد زيادى اسير مصرى در جنگ تحميلي وجود داشت و افزود: ما از اكثر كشورهاى عربى اسير داشتيم. الآن شايد مناسب نباشد كه اسم كشورها را ببرم ولى شما همين قدر بدانيد كه متأسفانه اعضايى از اكثر كشورهاى عضو اتحاديه عرب و حتى لبنان، در اسارت ما بودند و ما همه آنها را برگردانديم.

قائم مقام وزارت امورخارجه در انتهاي اين مصاحبه به بيان برخي خاطراتش از شهيد عماد مغنيه پرداخت و گفت:مقام شهيد مغنيه عالى است و ان شاءالله كه خداوند آن مقام را متعالى كند. خاطره هاى زيادى از شهيد مغنيه به واسطه فعاليت ايشان در حزب الله لبنان دارم، على الخصوص به خاطر اينكه زبان فارسى را بدون اينكه متوجه شويد وى ايرانى نيست، به لهجه تهرانى صحبت مى كرد و به همين دليل ارتباطش با ما خيلى راحت تر و آسان تر بود و نيازى به مترجم نداشتيم. شهيد مغنيه، روح خيلى لطيفى داشت و فرد طراح، فكور و بسيار زرنگ بود.

وي افزود: آقاى سيدحسن نصرالله، دبيركل حزب الله لبنان بعد از پيروزى در جنگ سال ۲۰۰6 به ايران آمدند كه آن زمان نماينده مجلس بودم. ايشان در ديدارى خصوصى در منزل آقاى حداد عادل، رئيس (وقت) مجلس حضور يافتند و از رئيس مجلس به عنوان سمبل ملت تشكر كردند. همه در آن جلسه تمايل داشتند كه با آقاى نصرالله عكس بگيرند و سياست شهيد مغنيه نيز اين بود كه خود در عكس حضور نداشته باشد. شايد بدانيد كه از ۲۵ سال قبل از شهادت وى، امريكايى ها دنبال او بودند و موفق به ترور وى نشده بودند. در آن جلسه نيز هر كس مى خواست از آقاى سيدحسن نصرالله عكس بگيرد او بلند مى شد و دوربين را مى گرفت تا خود عكس بگيرد و بدين طريق درعكس نباشد؛ در حالى كه يكى از عزيزترين افرادى كه دوست داشتيم با وى عكس داشته باشيم آقاى مغنيه بود.

شيخ الاسلام درباره نحوه شهادت مغنيه هم گفت: وى به حضرت رقيه(س) بسيار عشق مى ورزيد و دفعات زيادى وى را در حرم مطهر ديدم كه به مانند ايرانى ها عزادارى مى كرد و شب شهادت حضرت رقيه نيز شهيد شدند. بعداً كه به سوريه سفر كردم به من گفتند كه وى چند ساعت قبل از شهادت در حرم بوده و عزادارى كرده و بعد اين اتفاق برايش افتاده است. با توجه به زيركى و توانمندى بالاى او، هيچ دليلى نمى توانيم براى اينكه او چرا شهيد شد بياوريم، به جز اينكه خداوند مقدر كرده بود كه وى به خاطر عشق به خانم حضرت رقيه(س) در چنين شبى به فيض شهادت برسد.