ترامپول؛ پدیده‌ای نو در جهان ژئوپلیتیک

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی دراختیار خبرنگار ما قرار گرفته، به شرح زیر است:

دونالد جان ترامپ، کاندیدای پیروز انتخابات اخیر آمریکا در روز 20 ژانویه به طور رسمی به عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهور تاریخ آمریکا، به جای باراک اوباما رئیس کشور (Head Of State) می‌شود و حداقل تا 2021 این سمت را حفظ خواهد کرد. از این منظر اصطلاح رئیس کشور به کار گرفته شد زیرا طبق قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، رئیس جمهور بالاترین قدرت سیاسی این کشور است و قدرتی بالاتر از این مقام در ایالات متحده وجود ندارد. خصوصیات و اسناد برجای مانده از گذشته ترامپ گویای حقایق خارق‌العاده‌ای هستند که این شخص را در بین تمامی رؤسای جمهور پیشین آمریکا به گونه ای خاص و متمایز می‌کنند. ترامپ که هفتمین دهه از زندگی خود را سپری می‌کند در یکی از محلات شهر نیویورک به نام کوئینز در خانواده‌ای تاجر که به هیچ وجه سیاستمدار نبودند دیده به جهان گشود. از کودکی ذهنش درگیر مسائل اقتصادی بود و همین واقعیت بود که در آینده او را به عنوان یک سرمایه‌دار بزرگ در آمریکا و به عنوان یکی از پانصد فرد ثروتمند کره زمین مطرح کرد. ترامپ از دانشگاه پنسیلوانیا لیسانس اقتصاد دارد و از زمان دانشجویی فعالیت‌های جدی اقتصادی خود را در شرکت خانوادگی‌شان شروع کرد. اما ترامپ در سال 1971 از محلۀ کودکی خود جدا شد و به منهتن، دیگر محله از محلات پنج‌گانه نیویورک رفت که آغازی بر شروع انجام کارهای بزرگ‌ و گسترده‌تر اقتصادی‌اش بود. برج 72 طبقه ترامپ ورلد در نزدیکی مقر سازمان ملل متحد و برج 58 طبقه ترامپ تنها دو نمونه از صدها برون‌نمایی‌های تجاری اوست. این تاجر، بدون هیچ پشت زمینه در عرصه سیاست به یکباره در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می‌کند و پیروز انتخابات می‌شود. به راستی جای تأمل دارد که چطور شخصی که تجربه‌ای در عالم سیاست نداشته است به یکباره رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا می‌شود. اما پس از انتخاب شدن ترامپ حدس و گمان‌ها پیرامون اوضاع جهان پس از انتخاب او افزایش یافته است. در میان تحلیل‌ها، نکته ای که از دید بسیاری از تحلیل‌گران دور مانده است این است که ترامپ یک سرمایه‌دار بزرگ و تاجر موفق است. نکته ظریفی که کمتر به آن پرداخته شده است این است که هر تاجر موفق و مشهور در سطح جهانی بدون شک انسان بی حساب و کتابی نیست، چون اگر دقیق و ریز بین نبود یکی از 500 فرد ثروتمند جهان نمی‌شد. لذا انتخاب فردی که کارکشته عرصه تجارت و بازارهای مالی جهانی است قابل مقایسه با هیچ رئیس جمهوری پیشین در ایالات متحده آمریکا نیست. از زمان شروع به کار نخستین رئیس جمهور تاریخ آمریکا در سال 1789میلادی (1168 هجری شمسی) تاکنون، به طور عمده رؤسای جمهور این کشور در ذیل چهار گفتمان فعالیت‌های خود را به انجام رسانده‌اند، این چهار گفتمان عبارتند از:

1) گفتمان «قدرت محور» مانند دولت ریگان و جانسون

2) گفتمان «اقتصاد محور» مانند دولت کلینتون

3) گفتمان «حقوق بشر» مانند دولت کارتر و اوباما

4) گفتمان «امنیت محور» مانند دولت بوش پسر

طبق گفتمان‌های بالا، پیش‌بینی می‌شود که دولت ترامپ گفتمانی «اقتصاد محور» را تا پایان دولت خود ادامه دهد. توجه به اقتصاد بوده است که به دیدگاه های ترامپ چه در زمان تبلیغات انتخاباتی و چه پس از انتخابات جهت داده است. ترامپ با یک ساختار شکنی هوشمندانه در صدد است که با رقبای شرقی مانند روسیه و چین رویکردی متفاوت را در پیش بگیرد. رویکردی که به نفع اقتصاد آمریکا است. ترامپ با توجه به «شیفتۀ پول بودنش» علاقمند است تا زودتر بحران گروه‌های تروریستی موجود در خاورمیانه پایان یابد تا بتواند اقتصاد این منطقه را به استعمار خود دربیاورد و از آن سود مالی تولید کند. یادمان باشد که «امنیت» مهم‌ترین مولفه در مباحث اقتصادی است و ترامپ علاقمند است که امنیت در جهان باشد تا سود اقتصادی بیشتری از همۀ مناطق جهان ببرد. چشم طمع اصلی‌اش هم منطقۀ طلایی خاورمیانه با منابع هیدروکربونی عظیمش است. ترامپ در ذهن تجاری خود ناتو را به ضرر اقتصادی ایالات متحده می‌داند و خواستار برچیده شدنش است. او تصمیمات دیگری هم در سر دارد. یکی از آنها این است که اگر عربستان سعودی نیروهای زمینی خود را برای مقابله با داعش اعزام نکند خرید نفت از این کشور متوقف شود. پیشنهاد دیگرش این است که اگر کره جنوبی و ژاپن سهم کمک مالی خود را افزایش ندهند 27 هزار نیروی آمریکایی مستقر در کره جنوبی و 49 هزار آمریکایی مستقر در ژاپن از این کشورها خارج شوند. ترامپ در مورد خطر هسته‌ای کره شمالی هم پیشنهاد کرده است که سئول و توکیو هم به سلاح اتمی مجهز شوند و با این ترتیب به دهها سال اجماع دو حزب اصلی آمریکا درباره عدم گسترش هسته‌ای پایان داده است. در پس زمینه تصمیمات ترامپ به مفهومی تحت عنوان «اقتصاد» می‌رسیم، از شرق و غرب، از شمال و جنوب، او فقط «سود و انباشت سرمایه» را می‌شناسد، حتی اگر دشمنی تاریخی در شرق به نام روسیه داشته باشد، پول عامل دوستی نزدیک‌تر او با روسیه خواهد بود! در واقع رسیدن به «سود اقتصادی»، مغز ترامپ را مدیریت می‌کند.

* دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاه تربیت مدرس و عضو پیوسته انجمن ژئوپلیتیک ایران