آيا روابط ایران و روسیه استراتژیک است؟

گروه سیاسی-اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز سبب شده است این روزهای پاییزی تهران روزهای سرنوشت سازی برای معادلات انرژی و سیاسی در منطقه باشد. روزهایی که نسیم خنک پاییزی نوید روزهای حساس برای منطقه و جهان است. روزهایی که تروریستها سبب شده اند نه تنها خاورمیانه بلکه تمام جهان احساس امنی نداشته باشد. همین اجلاس پای روسای جمهوری کشورهای مهم صادرکننده گاز را به تهران کشانده است ولی در این میان روابط ایران و روسیه در محور این اجلاس می باشد.

به گزارش بولتن نیوز،بدین ترتیب ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه بار دیگر در تهران حضور پیدا می کند و ضمن شرکت در اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گازقرار است با عالیرتبه ترین مقامات کشورمان دیدار و گفتگو کند. در آستانه این دیدار تحولات سوریه و منطقه سبب شده است که ابعاد رابطه ایران و روسیه مورد تحلیل کارشناسان سیاسی منطقه قرار گیرد.

براستی چه تفاوتی بین سفر جدید پوتین به تهران با سفرهای قبلی وی وجود دارد؟ آیا روسها همانگونه که بارها در گذشته در خصوص حمایت از ایران در موضوع هسته ای و تصویب قطعنامه ها پشت کشورمان را خالی کردند آیا این بار نیز آنها این کار را خواهند کرد؟ آیا روسها حاضر هستند کشورهایی چون عربستان را به ایران بفروشند یا به عبارت دیگر چگونه قصد دارند بالانس سیاسی بین کشورهای منطقه را برقرار کنند؟

و سرآمد ابن سوالها پرسش محوری این است آیا روابط تهران مسکو وارد یک رابطه استراتژیک شده است؟

برای پاسخگویی به این پرسشها باید گفت، شرایط امروز سفر پوتین به تهران با شرایط سابق بسیار متفاوت است. روسها در چند سال گذشته رویاروی تجربه های بسیار سختی در اروپای شرقی بخصوص در اوکراین با غرب بودند تا جایی که ناچار از دخالت نظامی شدند. همسویی های مقطعی روسها با غرب در خصوص تصویب قطعنامه های ضد ایرانی اگر چه در کوتاه مدت به نفع روسیه تمام شد اما اکنون در بلند مدت برای روسها روشن شده است که هر امتیازی که به غرب و آمریکا دادند باعث شدند غربیها را بیخ گوش خود حس کنند.

آنها هم اکنون به خوبی می دانند اگر اندکی کوتاهی کنند داعش را در روسیه خواهند دید. داعشی که امروز در سوریه به زبان روسی مجلات تخصصی ویژه روسی زبانان منتشر می کند به راحتی می تواند اگر فرصت پیدا کند برای روسها هم بسان جهنمی باشد.

همزمان، حضور نظامی غربیها در کنار روسیه این کشور را به این قناعت رسانده است که دیگر نمی تواند در کنار مرزهایش از منافعش دفاع کند بلکه ضروری است برای از بین بردن تروریستها و در تنگنا قراردادن دشمنانش در خارج از مرزهایش تدابیری بیاندیشد.

روسها از موقعی که در سوریه حضور نظامی پیدا کردند به این راهبرد رسیدند که عمق امنیتی خود را باید در منطقه گسترش دهند واگر چنین نکنند فارغ از بحث تروریستهای تکفیری این کشورهای غربی هستند که روسیه را روزی محاصره کرده و خواهند بلعید.

حضور روسیه در حقیقت قبل از این که به درخواست ایران بوده باشد براساس تغییر استراتژی روسها از دفاع به حمله طراحی شده است.

روسها نیازمند این هستند که سنگرهای نایبان دشمنانش را در منطقه از بین ببرد و همزمان در کنترل شاهراه انرژی منطقه نقش فعالتری ایفاء بکند.

لذا دیدیم روسها در سوریه حضور پیدا کردند و خیلی زود با کمک ایران و دولت دمشق موفق شدند سنگرهای دفاعی تروریستها را درهم بشکنند و بالانس سیاسی را در منطقه متعادل تر بکنند.

امروز غربیها که در رسانه های خود برای تحریف افکار عمومی ایران و روسیه را متهم به حمایت از اسد می کنند به خوبی می دانند در سوریه و سایر معادلات منطقه نمی توانند روسها و ایرانیها را نادیده بگیرند.

از سوی دیگر روسها خیلی خوب متوجه شدند که ایرانیها در طول سالهای گذشته به خوبی از درسهای تاریخی خود چون کودتای 28 مرداد درس گرفته اند و کشوری نیستند که تسلیم آمریکاییها شوند. مذاکرات سخت و طولانی هسته ای از سوی ایران سرانجام این امر را ثابت کرد ایران در سیاستهای خود از استراتژی یک بام و دو هوا پیروی نمی کند، سیاستی که کشورهای عربی چون عربستان در منطقه پیروی می کنند.

نقش منفی عربستان در پایین آوردن قیمت نفت در بازارهای جهانی ثابت کرد که سردمداران عربستان و کشورهای عربی و ترکیه تا خرخره زیر پرچم غرب و آمریکا در منطقه دست به تحرک می زنند از این رو سرمایه گذاری روسیه روی این کشورها بسان درست کردن خانه بر روی آب است و بس.

مواضع صریح روسها در اجلاس جی 20 این امر را نشان داد که روسها امیدی به این کشورها برای تغییر معادلات سیاسی در منطقه ندارند از این رو تنها کشوری که می توانند روی آن حساب باز کنند ایران هست .

روسها خیلی خوب می دانند که خالی کردن پشت ایران به معنای تسلیم کامل غرب شدن می باشد و هیچ راهی جز مقاومت ندارند.

آنها به خوبی درک کرده اند که کنترل شاهراههای انرژی در منطقه از سوی غرب به معنای پایان حضور سیاسی روسها در منطقه و جهان خواهد بود. از سوی دیگر خیلی خوب می دانند که تجربه سی و چند سال گذشته انقلاب اسلامی ایران نشان دهنده تسلیم غرب شدن نیست و توافقاتی به مانند برجام جز اینکه جایگاه ایران را در منطقه و جهان تثبیت بکند نتیجه ای بر علیه ایران نخواهد داشت لذا قطعا آنها خوشحال هستند که امروز در کنار ایران به عنوان یک محور استراتژیک بنشینند و تقسیم وظایف کنند. وظایفی که در دو محور مبارزه با تروریسم و تعیین سرنوشت انرژی جهان تعیین کننده خواهند بود.

به همین دلایل ساده می توان گفت در پس اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز، روزهای پاییزی تهران روزهای سرنوشت سازی برای تغییر ژئوپلتیک منطقه می باشد.