ایران در سیاست انرژی اقلیم جایگاه مهمی دارد

گروه بین الملل - حوزه کردستان عراق امروز دیگر یک حوزه معمولی برای منطقه نیست .این منطقه توانسته در حوزه سیاسی و اقتصادی شرایطی را برای خود ایجاد کند که سبب شده است کشورهای منطقه بعنوان یک بازیگر به این منطقه بنگرند.

در همین راستا دولت ترکیه بعنوان یکی از همسایگان عراق در سالهای گذشته کوشیده است در این منطقه حضور فعالی داشته باشد. در خصوص آخرین تحولات این منطقه و نقش ترکیه در کردستان عراق گفتگویی با دکتر قدرت احمدیان استاد روابط بین الملل در گروه علوم سیاسی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام دادیم. وی سالهاست در خصوص این حوزه به صورت تخصصی کار کرده و بعنوان یکی از تحلیلگران این منطقه شناخته شده است.

گفتگوی خبرنگار بولتن نیوز با قدرت احمدیان در ادامه آمده است:

* در سه سال گذشته روابط حکومت اقلیم و دولت ترکیه توسعه بسیاری پیدا کرده است . به نظر شما این توسعه ایا محصول وضعیت اقتصادی کردستان عراق می باشد یا اینکه متاثر از تحولات بین المللی است؟

روابط حکومت اقلیم با ترکیه به سمت نوعی روابط استراتژیک پیش میرود..این رابطه رو به رشد محصول مجموعه ای از عوامل بهم پیوسته است.

نمیتوان میان شرایط بین المللی و شرایط داخل کردستان عراق مرز ایجاد کرد.اساسا وقوع روندهای مثبت در درون کردستان عراق خود محصول شرایط بین المللی است. بعبارتی دیگر هم تمرکز قدرت در کردستان عراق و ایجاد سازمان سیاسی مسولیت پذیر و دارای صلاحیت و هم رشد اقبصادی و گسترش قابلیتهای تجاری تابعی از خواست واراده بین المللی است.از این روی تبدیل روابط متزلزل ترکیه و اقلیم به روابط روبه رشد محصول در هم تنیدگی شرایط داخلی اقلیم و شرایط بین امللی است.

* نقش انرژی در کردستان عراق در توسعه این روابط به چه میزان می باشد؟

میدانیم که ترکیه از دو جهت در مساله انرژی اهمیت پیدا کرده است. یکی به لحاظ نیاز مصرفی داخلی ودیگری از جهت اینکه ترکیه یک کشور مهم ترانزیتی انرژی در دنیا است.وجود منابع مهم انرژی در اقلیم باعث شده است تا ترکیه برای تامین مصرف داخلی و کسب درامد بواسطه ترانزیت روی انرژی اقلیم حساب باز کند.از طرفی دیگر اقلیم هم برای صادرات نفت و گاز به قابلیت ترانزیتی ترکیه نیاز دارد.لذا انرژی عاملی است که از دو جهت ترک و کرد موجبات قرابترافراهمساختهاست.برایناساس است که دولت ترکیه اعلام میدارد که هیچ مانعی پیش روی انعقاد قرارداد میان ترکیه و حکومت نیمه مستقل کردستان وجود ندارد و قراردادهای متعددی میان این دو حکومت منعقد می شود.

* آیا این توسعه روابط می تواند زمینه تهدید منافع سایر کشورها مانند ایران در منطقه باشد؟

اگرچه ایران در سیاست انرژی اقلیم جایگاه مهمی دارد و روزانه تانکرهای زیادی حامل نفت و مازوت از مرزهای غربی ایران به سمت بنادر جنوبی کشور حرکت میکند با اینحال وعلیرغم سابقه دیرین ایران در صنعت نفت این کشور نتوانسته است نقش شایسته ای در سیاست انرژی اقلیم داشته باشد.شاید مسائل بین المللی مانع مهمی در این راه باشد.با این حال اگرجه روابط رو به جلو ترکیه و اقلیم نمی تواند تهدیدی برای ایران باشد اما ایران بدلیل شرایط بین المللی نتوانسته است از پتانسیل موجود در اقتصاد اقلیم منفعت بالایی کسب کند.

* عامل کردی بعنوان یک بازیگر اکنون تا چه اندازه مستقل است و می تواند بعنوان یک بازیگر مستقل بالانس سیاسی را در منطقه حفظ بکند؟

میدانیم که بر حسب قانون اساسی عراق اقلیم یک منظقه فدرال است و منطقا نبایستی در مسایل بین المللی و خارجی مستقل عمل کند. اما شرایط داخلی عراق از یک طرف وضعیت بین المللی و انگیزه و انرژی سیاسی نهفته در اقلیم از طرف دیگر رفته رفته اقلیم رابصورت دو فاکتور به یک تصمیم گیرنده مستقل تبدیل کرده است. علایم زیادی حکایت از این مساله دارد. بطور خاص اقلیم در تلاش است تا از سیاست انرژی در جهت بسط فرایند استقلال عمل از بغداد بهره گیرد. لذا به نظر من عامل کردی سهم مهمی در مسایل منظقه ای پیدا کرده است.این نقش میتواند در جاهایی بزیان کردها هم باشد.بنظر من آرامش و جلوگیری از تنش و احیانا جنگ برای آینده اقلیم اهمیت زیادی دارد. در گذشته دولت سازی تابع جنگ و محصول منازعه بوده است اما برای اقلیم جنگ و منازعه یک سم مهلک است که کرد ها باید از نوشیدن آن خودداری کنند.